Sulamitka. Rzecz o poezji i o wierszu to najwyraźniej nieukończony dramat, mający się składać z dwóch części (pierwsza: Prolog oraz druga – W spółce ze Słowikiem). Prolog otwiera scena w pracowni wersologa, w tym przypadku niemalże bez pseudonimów – bohaterką jest „Maria Dłuska” (w jednym z dwóch przekazów maszynopisowych nazwisko odręcznie skreślone) – którą nawiedza duch Kazimierza Brodzińskiego.
Jest to podzielona na oddzielnie zatytułowane części relacja ze spotkań badaczki z poetą we Włoszech w drugiej połowie lat 60. Na owe wspomnienia składają się różne gatunki mowy od anegdot, przez ogólne refleksje, aż po opis (wraz z rysunkiem) mieszkania Wierzyńskich w Rzymie. Autorka na w pierwszych zdaniach tłumaczy tę różnorodność: „Jeżeli uda mi się coś napisać, to nie będzie opowieść ciągła, to będą strzępki”.
Maria Dłuska opisuje historię swojej znajomości z Kazimierzem Wierzyńskim, przytaczając fragmenty korespondencji, którą z nim prowadziła. Wspomnienia zaczyna od 1919 r., kiedy jako studentka pierwszego roku polonistyki zachwyciła się tomem Wiosna i wino. W następnych dekadach o Wierzyńskim zapomniała, poświęcając się pracy naukowej. Wróciła do jego twórczości dopiero w 1962 r., kiedy Zbigniew Siatkowski podarował jej przywieziony ze stypendium w Stanów Zjednoczonych zbiór Tkanka ziemi, wyprosiwszy u autora dedykację dla niej.
Od październiku 1911 r. Żółtowscy przebywali w Krakowie, gdzie Adam wykładał historię filozofii na Uniwersytecie Jagiellońskim. Janina mimo początkowych niewielkich nieporozumień czuła się szczęśliwa w małżeństwie. Opisywała zalety swojego męża, który imponował jej charakterem i inteligencją: „Jeszcze, zawsze, ciągle więcej podziwiam Adama. Trudno znaleźć człowieka, który by żył bardziej w prawdzie, który by głębiej i prościej brał się do każdej rzeczy, który by siebie mniej narzucał. Chwilami o jego wartości omalże zapominam, taki prosty jest i niezarozumiały […].
Autorka na początku dziennika opisała pobyt w Leonpolu, w pałacu Łopacińskich. Dużo miejsca poświęciła rodzinom inflanckim, m.in. Gustawowi i Marii Broel-Platerom z Krasławia. Wspomniała, że Euzebiusz Łopacinski nie darzył ich sympatią ze względu na polityczne animozje: „Była między nimi jakaś walka o mandat do Rady Państwowej, a jeden drugiemu zarzucał przekonania polityczne […]. Dla mnie p. Gustaw bardzo miły – ma postać rasową i ciekawą, on to żonę wykształcił, a sam doskonale i rozumnie rozmawia o sztuce oraz o Hiszpanii […]. Jak później się dowiedziałam, że Platerowie na p.
Dziennik prowadzony od lutego do sierpnia 1908 r. W lutym autorka wyjechała z matką na wycieczkę do Włoch. Zatrzymały się po drodze w Warszawie, gdzie spotkały się z rodziną, a potem na kilka dni w Krakowie. Diarystka podczas podróży do Włoch opisała oglądane z okna pociągu górskie krajobrazy Alp. Kobiety najpierw odwiedziły Florencję, gdzie zwiedzały muzea, klasztory, spotykały się też z Gieczewiczami. Florencja kojarzyła się Janinie ze zmarłą ciotką „Isią" (Jadwigą Lubańską): „Na każdym kroku we Florencji staje mi przed oczami duch Cioci Isi.
W dzienniku znajdują się zapiski z podróży Janiny Puttkamerówny (później zamężnej Żółtowskiej), które odbywała w 1907 r. do Krakowa i 1908 r. do Włoch. W lutym i marcu 1907 r. przebywała z matką (Zofią z Kieniewiczów Puttkamerową) oraz z ciotką w Krakowie. Zwiedzały zabytkowe kościoły oraz Wieliczkę. Odbywały liczne wizyty towarzyskie i przyjmowały wielu gości. Rodzina utrzymywała kontakty m.in. z Kossakami, Radziwiłłami, Zamoyskimi, Tarnowskimi, Gostkowskimi, Czetwertyńskimi, Ledóchowskimi, Ponińskimi, Potockimi, Drohojowskimi. Autorka poza tym spędzała czas, ucząc się w domu (m.in.
Eliza przesyła opłatek. Jej syn Władysław dostał krwotoku. Zygmunt (syn) przebywa w Rzymie, przybył tam też Adam Branicki. „Janicki uszczęśliwony, lata po ruinach”. Marylka (tj. Maria) zdrowa. O Wandzie Borowskiej pisze: „dobra panna, ale raczej Marylka” – dalsza część usunięta, prawdopodobnie w tym miejscu był znaczek. Z wygnania wrócił Stanisław Zamoyski.
Maria Dłuska opisuje historię swojej znajomości z Kazimierzem Wierzyńskim, przytacza fragmenty korespondencji, którą z nim prowadziła, i komentuje je. Wspomnienia zaczyna od 1919 r., kiedy jako studentka pierwszego roku polonistyki zachwyciła się tomem Wiosna i wino. Następnie przywołuje czas studiów doktoranckich i wojny, po zakończeniu której zajęła się pracą akademicką, skupioną na językoznawczych aspektach poezji. W całym tym okresie wygasło jej zainteresowanie Wierzyńskim.
Rękopis zawiera dwie relacje z wycieczek do Rzymu – z 1997 i 1998 r., na które Ewa Szumańska wyjeżdża z bliską osobą lub osobami, oraz luźne notatki. W pierwszej relacji autorka wymienia odwiedzane miejsca w Rzymie, m.in. pomnik i most Garibaldiego, Zatybrze, kościoły (m.in. bazylika św. Piotra, bazylika Najświętszej Maryi Panny na Zatybrzu, kościół św. Piotra in Montorio, kaplica Męczeństwa św. Piotra, kościół św. Sabiny, kościół Il Gesu, bazylika św. Pawła za murami, kościół Domine Quo Vadis w Palmis k.