Relacja Walerii Droźdź (lub Drożdż), osadniczki na Ziemiach Odzyskanych, jest chaotycznym – przynajmniej dla niewtajemniczonego odbiorcy – zbiorem fragmentarycznych, niedatowanych notatek z pierwszych lat po zakończeniu II wojny światowej. Zapiski prowadzone były najpewniej wyłącznie na własny, prywatny użytek autorki, o czym może świadczyć choćby brak struktury narracyjnej. W dokumencie Droźdź wypisuje m.in. różne nazwiska, przy których czyni krótkie adnotacje (np. „Prządło – z zawodu nauczyciel – obłowił się, uciekł, szabrownik”).

Wspomnienie młodej dziewczyny z pierwszych powojennych lat. Autorka opisuje m.in. okoliczności znalezienia się na Ziemiach Zachodnich, kiedy jednym z pierwszych transportów przybyła na Dolny Śląsk. Wspomnienia Pietras są m.in. zapisem procesu zakorzeniania się osadników na Ziemiach Zachodnich, aktywnej roli osadników – w tym samej autorki – w kształtowaniu powojennej rzeczywistości, początków formowania się nowej władzy. Pietras portretuje ówczesną rzeczywistość na tych terenach, zniszczoną Oleśnicę.

Relacja Hanny Maciejewskiej dotyczy jej przeżyć w pierwszych latach osadnictwa na Ziemiach Odzyskanych. Dokument powstał z intencją upamiętnienia kilku osób – przedstawicieli nowej władzy, którzy pomogli autorce w trudnym czasie pierwszych powojennych lat. Maciejewska chronologicznie przedstawia swoje losy po przybyciu na Dolny Śląsk, szczegółowo relacjonując kolejne kroki na Ziemiach Odzyskanych. Wspomnienie jest jednak przede wszystkim hołdem złożonym tym, których wszechstronna pomoc (nie tylko materialna) umożliwiła autorce na nowo rozpocząć normalne życie.

Pamiętnik Marii Sosnowskiej jest portretem pierwszych lat powojennej Oleśnicy i ówczesnej egzystencji na tzw. Ziemiach Odzyskanych, widzianych oczami przybyłej zza Buga nauczycielki. Autorka opisuje codzienną rzeczywistość w mieście – zniszczenia i początkowy chaos panujący po zakończeniu wojny: rabunki opuszczonych mieszkań czy trudności związane z powszechnym brakiem podstawowych produktów (żywności, opału). Pamiętnik ukazuje również w interesujący sposób przekrój społeczny i polityczny mieszkańców Oleśnicy.

Pamiętnik z początków osadnictwa na ziemiach zachodnich po drugiej wojnie światowej, podzielony na trzy części. W pierwszej Dąbrowska opisuje koniec wojny i towarzyszące temu wydarzenia: masową ucieczkę cywilów niemieckich przed zbliżającym się frontem Armii Czerwonej, wkroczenie wojsk radzieckich i swoją ucieczkę w stronę Kępna. Pamiętnik zawiera m.in.