publikacje

Wróć do listy

Życiorys Jadwigi Warchockiej

Historia kobiety pochodzącej z Polesia, która po wojnie trafiła do sowieckiego łagru. Urodziła się w 1923 r. w Wielkiej Głuszy, w rodzinie byłego legionisty. Ojciec pracował w samorządzie, a matka prowadziła dom. Oboje byli narodowości polskiej. Do 1944 r. Warchocka mieszkała na Polesiu. Polacy stanowili tam niewielką grupę, przeważała ludność ukraińska i białoruska. W latach 1942–43 nasiliły się napaści na ludność polską. Bandy zabijały Polaków, paliły ich domy; płonęły całe wsie. Nie było znikąd pomocy, polska partyzantka tam nie docierała. Powstał polski oddział partyzancki im. T.

publikacje

Wróć do listy

List Magdy Leji do Krzysztofa Jasiewicza

List kierowany jest do Krzysztofa Jasiewicza z Ośrodka Karta w odpowiedzi na prowadzone przez niego badania dotyczące obywateli wysiedlonych do Polski. Autorka opisuje w nim historię pewnej kobiety, którą spotkała w 1960 r. w moskiewskim hotelu dla pasażerów czekających na przesiadkę na samolot odlatujący dalej za granicę. Wracała wtedy z Indii do Polski. W hotelu zakwaterowano ją ze znacznie starszą od niej prostą kobietą, lecącą z Kijowa do Londynu. Okazało się, że kobieta mówi bardzo dobrze po polsku – była Ukrainką i żoną Polaka. Jechała w odwiedziny do syna zamieszkałego w Anglii.

publikacje

Wróć do listy

Genowefa Spustkowa do Żanny Kormanowej, 7.12.1955

Autorka listu dziękuje Kormanowej za opiekę nad jej córką, Ireną Spustek, która przybywała wówczas na studiach w Moskwie. Nie widziała jej od kilku miesięcy i martwiła się o nią. Gdy otrzymała radosny list od Kormanowej uspokoiła się. Dziękowała jej także za jej wysiłki włożone w wykształcenie i wychowanie jej córki oraz za serce i troskę okazywaną przez cały okres jej studiów.

publikacje

Wróć do listy

Irena Spustak do Żanny Kormanowej, 14.08.–4.10.1955

Dwa listy do Żanny Kormanowej, w sprawach naukowych i prywatnych.

14 sierpnia 1955 r., Warszawa. Autorka przesłała Kormanowej materiały, które zebrała przy pomocy Dziemborskiej z muzykologii. W liście poinformowała o swoim wyjeździe na studia do Moskwy. Wszelkie formalności dotyczące wyjazdu były już wypełnione, Irena potrzebowała jedynie pomocy Kormanowej w kwestii wyboru tematu prowadzonych tam badań. Przed wyjazdem do Związku Radzieckiego wybierała się na dwa tygodnie do Zakopanego. Na zakończenie życzyła adresatce udanego urlopu.

publikacje

Wróć do listy

Dziennik

Dziennik najprawdopodobniej prowadzony był w Moskwie. Wpisy są nieregularne, a daty dzienne pojawiają tylko w nielicznych przypadkach.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienie P. S. Stiepanowej

Autorka obszernie opisuje swoje dzieciństwo oraz relacje rodzinne. Podkreśla, że pisze o przeszłości z perspektywy „starej bolszewiczki”.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia O. N. Mickiewicz dotyczące protestu robotników 5 grudnia 1905 r. w Moskwie

Wspomnienie dotyczy zgromadzenia robotników z 5 grudnia 1905 r. w Moskwie. Tego dnia odbywała się miejska konferencja pracowników fabryk i zakładów z całej Moskwy, w której brała udział autorka. Zgodnie z postanowieniami, które zapadły podczas konferencji, wkrótce rozpoczął się strajk generalny. Mickiewicz otrzymała polecenie przekazania nielegalnych druków strajkującym w dzielnicy Sokolniki. Relacja autorki jest zdawkowa – wspomina, na przykład, tylko, że w trakcie wykonywania misji napotkała trudności. Nie wdaje się jednak w szczegóły. 

publikacje

Wróć do listy

Moje wspomnienia

Maszynopis został sporządzony przez anonimową osobę, która poprzedziła tekst wspomnień swoją „Przedmową” (podpisaną „N.”).

publikacje

Wróć do listy

Listy Janiny Laszczak-Sokołowskiej do Janusza Przewłockiego

Zbiór listów kierowanych do Janusza Przewłockiego dotyczących wspomnień autorki z zesłania za Syberię. Janina Laszczak-Sokołowska odpowiada w nich na pytania Przewłockiego, głównie te dotyczące nazw miejscowości pojawiających się w jej wspomnieniach. Podaje właściwe ich brzmienie, a do listów dołącza kopię strony z Atlasu Topograficznego Wojska Polskiego, na której są zaznaczone opisywane miejsca. Wyjaśnia również, że jej rodzinna miejscowość leżała w gminie Rzepińce, w powiecie Buczacz, w województwie tarnopolskim.

publikacje

Wróć do listy

Irena Koberdowa do Żanny Kormanowej, 5.03.1953–24.11.1964

Kolekcja listów do Żanny Kormanowej.

5 marca 1953 r., Warszawa, autorka podziękowała Kormanowej za okazaną troskę. Od tygodnia leżała chora w łóżku, brakowało jej Instytutu. W tym czasie uczyła się i czytała, m.in. Kapitał Karola Marksa. Miała nadzieję, że za kilka dni wróci. List zakończyła życzeniem powrotu do zdrowia dla Józefa Stalina.

Strony