Jabłonowska, Anna Paulina

Przyrodnia siostra Teofili Strzeżysławy z Jabłonowskich Sapieżyny, żona Jana Kajetana Jabłonowskiego. Od najmłodszych lat starannie kształcona, podobnie jak przyrodnia siostra bardzo wcześnie zaczęła interesować się polityką. Od ślubu w 1750 r. działała u boku męża, po jego śmierci w 1764 r. zaś personalnie zaangażowała się w wielką politykę. Wielka przeciwiniczka elekcji Stanisława Augusta Poniatowskiego, od 1768 r. gorliwa działaczka konfederacji barskiej, w ramach której prowadziła ożywioną działalność dyplomatyczną na dworach europejskich. W 1771 r. powróciła do kraju, osiadając w rodzinnych Siemiatyczach, które natychmiast zaczęła przebudowywać i udoskonalać. Reformatorka gospodarka i społeczna, skrupulatnie eliminująca w swoich dobrach pozostałości systemu pańszczyźnianego. Poza działalnością polityczną znana przede wszystkim ze swoich pism ("Ustawy powszechne dla dóbr moich rządców 1783–85"), a także z utrzymywanej w swoich dobrach bogatej biblioteki oraz znanego w całej Europie muzeum historii naturalnej.