Hüsnü, Şefik

Şefik Hüsnü pochodził z zamożnej muzułmańskiej rodziny macedońskiej, która przeniosła się do Turcji (Stambuł i okolice). Studiował w Paryżu medycynę, nauki przyrodnicze, literaturę i politykę. Podczas studiów w Paryżu zetknął się z francuskim ruchem socjalistycznym. W 1914 r. poślubił Marię Leokadię Sternicką, którą poznał jako studentkę w Paryżu. Młoda para zamieszkała w Stambule. W 1916 r. urodziła się ich córka Maria (1916–1944), która zginęła jako sanitariuszka w powstaniu warszawskim. W czasie I wojny światowej Hüsnü został zmobilizowany i jako lekarz wysłany na front w Dardanelach. Po wojnie zaangażował się w politykę. W 1919 r. założył Turecką Socjalistyczną Partię Robotniczo-Chłopską (TIÇSF) i jej marksistowski organ prasowy „Kurtulus” (pol. wyzwolenie). TİÇSF stała się po 1920 r. częścią Tureckiej Partii Komunistycznej (TKP), uznanej za sekcję Międzynarodówki Komunistycznej (tzw. III Międzynarodówki, czyli Kominternu). Sefik Hüsnü został wybrany do siedmioosobowego Komitetu Centralnego TKP. Zagrożony więzieniem w Turcji (zaoczny wyrok 15 lat za działalność komunistyczną), przeniósł się z żoną i córką w 1925 r. do Moskwy. Następne kilkanaście lat życia to okres jego działalności politycznej, ale i peregrynacji – był więziony przez pewien czas w Turcji (1,5 roku); po ponownym pobycie w ZSRR wyjechał do Berlina, gdzie stał się ofiarą prześladowań hitlerowskich (uwięziony w 1934 r. za komunizm). Po uwolnieniu dzięki interwencji dalekich znajomych wyjechał przez Polskę do Paryża, gdzie starał się o dokumenty pozwalające na powrót do Turcji, w której był persona non grata. Wrócił tam w pierwszych dniach po wybuchu II wojny światowej, jednak po wojnie znów był więziony za działalność polityczną – w sumie w więzieniach spędził około 15 lat życia. Zmarł na wygnaniu w Azji Mniejszej: jego zdrowie zniszczyły kolejne pobyty w więzieniu. Istnieje też wersja, zgodnie z którą padł ofiarą zabójstwa politycznego.