"Bentkowski, Leon Jarosław"

Leon Jarosław Bentkowski, kustosz Muzeum Książąt Czartoryskich

Leon Jarosław Bentkowski urodził się 27 listopada 1823 roku w Warszawie. W 1842 r. ukończył Instytut Agronomiczny w Marymoncie koło Warszawy. W 1846 ożenił się z siedemnastoletnią Zofią Dmochowską, córką Franciszka Salezego Dmochowskiego, literata, wydawcy, księgarza i autora m.in. znanej na Ziemi Dobrzyńskiej powieści Przekleństwo matki. W 1862 r. sprzedał swój majątek Mikołajówkę i wyjechał do Paryża. Jego wyjazd był prawdopodobnie spowodowany zaangażowaniem w działalność spiskową. Z Paryża udał się na wyspę Reunion koło Madagaskaru na Oceanie Indyjskim z zamiarem zainwestowania w uprawę wanilii lub kawy. Niepowodzenia w działalności gospodarczej i sytuacja w kraju były przyczyną podjęcia decyzji o powrocie do Francji. W Paryżu w 1864 roku ponownie próbował rozwinąć działalność gospodarczą. Otworzył mały zakład fotograficzny, który nie okazał się przedsięwzięciem dochodowym. 

W 1868 r. podjął  pracę w Agencji Correspondance du Nord-Est. W latach od 1869 do 1871 pracował jako sekretarz i kasjer Szkoły Wyższej Polskiej w Paryżu. W 1871 r. nawiązał współpracę z Władysławem Czartoryskim z Hotelu Lambert, m.in. sprawował opiekę nad bibliotecznymi i muzealnymi zbiorami księcia. Po roku przeniósł się wraz z nimi do Kórnika koło Poznania. Czartoryski, zaniepokojony wydarzeniami politycznymi w Paryżu w 1870 r., postanowił przenieść cenną bibliotekę i część zbiorów muzealnych do kraju. Jan Działyński zaproponował Władysławowi Czartoryskiemu tymczasowe zdeponowanie eksponatów w jego majątku w Kórniku. Zachowana bogata korespondencja między Leonem Bentkowskim a księciem Władysławem Czartoryskim i jego sekretarzem Lubomirem Gadonem świadczy o wyjątkowej pracowitości, dokładności oraz o dużych umiejętnościach merytorycznych młodego stażem kustosza. W Kórniku Bentkowski sporządził m.in. inwentarz rękopisów i spisy treści Tek Naruszewicza. Jesienią 1876 r. zbiory zostały przewiezione do Krakowa, gdzie przybył także Bentkowski. Eksponaty zostały umieszczone w dawnym arsenale miejskim. Bentkowski sprawował opiekę nad całością zbiorów bibliotecznych i muzealnych Czartoryskich do swojej śmierci. Pochowany został na Cmentarzu Rakowickim 9 października 1889 roku.