publikacje

Wróć do listy

zapiski osobiste [dziennik]

Najwcześniejszy zachowany dziennik Anieli Gruszeckiej, który zaczęła prowadzić w wieku jedenastu lat. Autorka przedstawia swoje relacje z rodzeństwem, wspólne dorastanie w Warszawie i okres po przeprowadzce na polsko-ukraińską wieś Bryckie. Więzi rodzinne są bliskie, jednak Aniela wcześnie odczuwa, że jest inna i w związku z tym pisze o osamotnieniu. Pojawia się motyw zazdrości o brata, który w oczach dziewczynki traktowany jest w sposób wyjątkowy. Sporo miejsca zajmują zapiski dotyczące tego, kim jest i kim chciałaby się stać.

publikacje

Wróć do listy

Lwowska historia mojej rodziny

Bardzo lakoniczne wspomnienia Jadwigi – babci (prababci? – z treści nie wynika) Julii Sobkowicz, autorki pracy,  spisane w narracji pierwszoosobowej, w której Julia Sobkowicz swoim piórem oddaje głos bohaterce. Jadwiga – Jadzia, we wspomnieniach bardzo zwięźle opisuje spokojne dzieciństwo, naukę i lata wojny aż do czasu kiedy opuściła rodzinny Lwów i przeniosła się do Wrocławia. Dużo chętniej wraca pamięcią do miasta swojego dzieciństwa i młodości, wiele miejsca poświęcając na wymienienie jego największym – jej zdaniem – atrakcji.

publikacje

Wróć do listy

Historia Pani Stefanii Kulczyckiej

Lakoniczne zapiski dotyczące pochodzącej z Drohobycza Stefanii Kulczyckiej. Autorki – Karolina Szleszyńska i Joanna Kowalska – bazując na wspomnieniach swej bohaterki, ukazują świat dzieciństwa Kulczyckiej, a główne miejsce zajmuje w nim zarys przedwojennej rzeczywistości drohobyckiej: lokalna kultura i zwyczaje (szkoła, zabawy), w zasadzie zaś nieobecne są przeżycia ukazujące świat z osobistej perspektywy bohaterki.

publikacje

Wróć do listy

Wojna wszystko zepsuła

Wspomnienia Antoniny Danickiej w opracowaniu jej prawnuczki – Wioletty Terki – obejmują lata dzieciństwa i młodości Danickiej przeżyte na Kresach (obecnie Ukraina) do czasu przymusowego przesiedlenia na zachód w 1945 r. i osiedlenia się rodziny na Dolnym Śląsku. Danicka opisała m.in. swoje beztroskie (do wybuchu II wojny światowej) dzieciństwo w Dublanach, różne zabawy i dostępne atrakcje. Przywołała także przeżycia z lat wojny – niebezpieczeństwa, strach, obecność śmierci – zachowując we wspomnieniach ówczesną perspektywę dziecka (w 1939 r. miała osiem lat).

publikacje

Wróć do listy

Wysłuchałam opowieści Prababci...

Wspomnienia pochodzącej z Mogielnicy (obecnie Ukraina) Marii Mariowskiej wysłuchane i spisane przez jej prawnuczkę – Aleksandrę Pawlak. Szczęśliwe i dostatnie dzieciństwo (ojciec Mariowskiej po dziesięcioletnim pobycie zarobkowym w Stanach Zjednoczonych wybudował okazały dom z zabudowaniami gospodarczymi i był właścicielem dużego gospodarstwa) przerwała wojna, na którą przypadły lata wczesnej młodości Mariowskiej. W Mogielnicy przeżyła większość okupacji, obserwując m.in.

publikacje

Wróć do listy

Skąd pochodzi moja rodzina

Zapis rozmowy Barbary Piotrowskiej z Karoliną Lombarską – prababcią autorki – dotyczy przede wszystkim dzieciństwa Lombarskiej na Kresach i II wojny światowej, która przerwała spokojne życie bohaterki. Lombarska opowiada o tym, jak wojna dotknęła jej rodzinę, m.in. o wywózkach na roboty przymusowe i zagrożeniu ze strony UPA, zagubionej i odnalezionej w czasie wojny siostrze oraz o przymusowym przesiedleniu na Dolny Śląsk po II wojnie światowej w 1945 r. i dalszych losach rodziny.

publikacje

Wróć do listy

Historia Pana Antoniego

Maria Prusakowska przybliża losy pana Antoniego (nazwisko nieznane), znajomego swoich rodziców, który dzieciństwo i młodość przeżył na Kresach w Winnikach - miasteczku nieopodal Lwowa. Dokument jest zbiorem różnych historii z życia bohatera, obejmujących przede wszystkim ciężkie i tragiczne lata II wojny światowej, kiedy Antoni był chłopcem. Autorka opisuje m. in. warunki egzystencji i sposoby przetrwania podczas wojny, głód i Niemca, który pomagał żywnościowo chłopcu. W tekście znalazła się też wzmianka odnośnie prześladowań Polaków przez nacjonalistów ukraińskich.

publikacje

Wróć do listy

Historia Heleny Zdęby

Anna Sitkowska przedstawia losy swojej cioci, urodzonej na Kresach Heleny Zdęby obejmujące okres przed 1939 z do lat 70 XX w. Dość szczegółowo opisuje jej dzieciństwo i życie w rodzinnej wsi przed II wojną światową, ukazując przy okazji losy innych członków swojej rodziny, m. in. pradziadka (Albin Huk), babci (Zofia Huk), czy dziadka (Stanisław Grab). Ze wspomnień Sitkowska tworzy ciekawy przedwojenny portret Dawidowa – leżącej nieopodal Lwowa wielokulturowej wsi, w której zgodnie – wg wspomnień Zdęby – żyli Ukraińcy, Żydzi, Polacy, Niemcy.

publikacje

Wróć do listy

Na odpuście w Husiatynie

Maria Skomorowska spisała wspomnienia swoich bliskich – ze strony mamy i taty – dotyczące Kresów: lat młodości, dzieciństwa babć i dziadków. Autorka podzieliła dokument na cztery zatytułowane części, poświęcone wskazanej w tytule każdej postaci z osobna („Babcia Helena”, „Dziadek Józef”, „Babcia Czesława” i „dziadek Władysław”). Zwięzłe zapiski zawierają szczątkowe informacje biograficzne dotyczące rodziny autorki, dotykając powierzchownie bardzo różnych tematów, m. in. sposobów spędzania świąt, przeżyć wojennych, rodzinnych miejscowości (Wojnicz, Kopyczyńce, Mogielnica, Lwów, Lipiny).

publikacje

Wróć do listy

Losy moich bliskich

Wspomnienia Danuty Szot spisane przez jej wnuczkę Ewę Kruczek, dotyczące lat dzieciństwa spędzonych na zesłaniu. Urodzona w Lidzie Danuta Szot, w 1941 r. jako 6-letnia dziewczynka wraz z matką i siostrą została wywieziona do kołchozu Bolszaina na Syberii. Do Polski powróciła pięć lat później i zamieszkała w Myśliborzu. Praca zawiera opis okoliczności aresztowania i warunków egzystencji podczas zsyłki – m. in. podróż, śmierć młodszej siostry, pobyt w domu dziecka, walka o przetrwanie. Dokument kończy wzmianka o śmierci Danuty Szot w 2007 r.

Strony