publikacje

Wróć do listy

Szkolne czasy w Krzemieńcu 1939–1940

Autorka opisuje początek II wojny światowej i pierwsze miesiące okupacji sowieckiej. Miała wtedy 14 lat. Mieszkała z rodzicami w Krzemieńcu. W pierwszych dniach wojny przez Krzemieniec przewinęła się masa uciekinierów, w tym personel prawie wszystkich ambasad w drodze do Rumunii. Potem nastąpiły bombardowania, a na podwórzu należącym do rodziny autorki zbudowano schron przeciwlotniczy. Ojciec autorki zdecydował, żeby wywieźć rodzinę do Podhajec, do zaprzyjaźnionej rodziny pp. Kurzejów. Jednak po wkroczeniu armii radzieckiej do Polski wrócili do swojego mieszkania, które musieli teraz dzielić z wieloma uchodźcami. Wojska radzieckie przedstawiały opłakany widok – łachmany, szmaciane buty, broń na sznurkach. Sowieci zarządzili, że młodzież ma chodzić do szkoły. W Liceum Krzemienieckim rano uczyła się młodzież ukraińska, Polacy dopiero od godz. 15. Autorka chodziła do I klasy gimnazjum. W szkole profesorowie często się zmieniali, uczniowie płatali nauczycielom różne psikusy. Szkołę często odwiedzało NKWD, czasem zabierało dyrektora na przesłuchania. Gdy ten zmarł na serce w grudniu 1939 r., jego pogrzeb przerodził się w wielką manifestacją młodzieży. Po Bożym Narodzeniu wszystko się zmieniło, przyszedł nowy dyrektor, p. Pińczuk, dawny więzień Berezy Kartuskiej, który bardzo źle traktował młodzież. Wanda nie lubiła tej szkoły i zaczęła opuszczać lekcje. Jej siostra, Janka, działała w konspiracji, często jeździła do Dubna i Równego i przywoziła stamtąd ulotki schowane w mydle. Czasem przyprowadzała do domu obcych ludzi. W Wielki Piątek 1940 r. do domu Sułkowskich NKWD, przeprowadziło rewizję i aresztowało ojca. W Wielkanoc przyszli po Jankę. Natomiast 13 kwietnia zabrali całą rodzinę i wywieźli na wschód.

Miejsce powstania: 
s.l.
Opis fizyczny: 
7 s. ; 30 cm.
Postać: 
luźne kartki
Technika zapisu: 
wydruk komputerowy
Język: 
Polski
Miejsce przechowywania: 
Dostępność: 
bez ograniczeń
Data powstania: 
1998
Stan zachowania: 
dobry, bez uszkodzeń
Sygnatura: 
AWII/2848
Tytuł kolekcji: 
Archiwum Wschodnie
Słowo kluczowe 1: 
Słowo kluczowe 2: 
Słowo kluczowe 3: 
Osoba, której dotyczy treść: 
Główne tematy: 
początek II wojny światowej na Kresach Wschodnich, szkoła, aresztowania
Nazwa geograficzna - słowo kluczowe: 
Zakres chronologiczny: 
Od 1939 do 1940
Nośnik informacji: 
papier
Gatunek: 
pamiętnik/wspomnienia