Fragmenty wspomnień z lat 1914–1923

Fragmenty wspomnień… Zofii Czyńskiej są poprzedzone notatkami i danymi biograficznymi dotyczącymi jej rodziny (od początku XIX w.) oraz historią frankistów polskich, która powstała w oparciu o literaturę naukową. Autorka opisuje pradziadka, Józefa Czyńskiego (frankistę związanego ze środowiskiem warszawskim), dziadka Stanisława i babkę, Walerię z Praussów, podając informacje o rodzinie Praussów. Przypomina dzieje Żydów w Polsce i Europie, odwołując się do źródeł naukowych. Zaznacza, że jej ojciec był także pochodzenia żydowskiego. Memuar obejmuje lata 1914–1923, czyli dzieciństwo Czyńskiej. Jej ojciec Roman zarządzał kopalnią soli na Krymie, jej matką była Janina z domu Nowak. Rodzina mieszkała w Bałakławie nad Morzem Czarnym (obecnie część Sewastopola) i Bachmucie (wschodnia Ukraina). Autorka przedstawia wybuch I wojny światowej (1914), wydarzenia rewolucji lutowej i październikowej (1917) oraz represje wobec inteligencji rosyjskiej. Po wybuchu rewolucji w Rosji babka Waleria wyjeżdża do Warszawy, a we wspomnieniach przytoczony jest jej list, w którym relacjonuje swoją podróż. Rodzina rusza do Polski w 1923 r. przez Konstantynopol.

Autor/Autorka:

Czyńska, Zofia

Opis fizyczny:

ok. 70 k. ; 30,5 cm.

Postać:

kartki w teczkach

Technika zapisu:

maszynopis

rękopis

Język:

Polski

Miejsce przechowywania:

Zakład Rękopisów (Biblioteka Narodowa)

Dostępność:

dostępny w celach badawczych

Data powstania:

Od 1914 do 1923

Stan zachowania:

dobry

Sygnatura:

Rkp akc. 13187

Uwagi:

Wspomnienia mieszczą się w pięciu różnej wielkości teczkach (wszystkie dokumenty pod jedną sygnaturą, oznaczone: 1–5), w których znajdują się kartki (format A4) maszynopisu albo zapisane odręcznie kartki z zeszytów (w kratkę). Teczka 3 zawiera korespondencję z Krystyną i Norbertem Czyńskimi. W teczce tej znajdują się zdjęcia (dzieci), koperty, wycinki z prasy, programy koncertów i in., w teczkach 4 i 5 umieszczono szare koperty, w których znajdują się różne zapiski, widokówki, fotografie, listy i książki (np. Krótkie wiadomości z dziejów Polski, wydane w Warszawie w 1861 r.). Koperty są opisane, np.: Apoloniusz i Józef, Andrzej, Bronisław, Czesław, Wanda (członkowie rodziny Czyńskich, przodkowie lub potomkowie).Większość teczek została opatrzona tytułami, np.: „Wspomnienia”, „Krym”, „Dziadek”. Rękopisy w niektórych miejscach trudne do odczytania, nieliczne skreślenia, pojawiają się puste strony. Fragmenty wspomnień 1914–1923 są darem rodziny autorki i zostały przekazane Bibliotece Narodowej w 1990 r.

Słowo kluczowe 1:

rodzina

Słowo kluczowe 2:

wydarzenia historyczne

Słowo kluczowe 3:

emigracja

Główne tematy:

dzieje rodziny, Żydzi, frankiści, rewolucja lutowa, rewolucja październikowa, I wojna światowa

Nazwa geograficzna - słowo kluczowe:

Bachmut

Bałakława

Warszawa