publikacje

Wróć do listy

Dziennik: 9.01.1905

Tytuł dziennika: „1-wszy początek pamiętnika dla rodziny” sugeruje, że autorka pisze z myślą o dzieciach. Pod tymże tytułem widnieje napis sporządzony już nie piórem a ołówkiem: „Tu kilka stronic tylko. Dalej spr. atialkaliz. [sic!] etc.”. Notatki są jednak niepełne. Zeszyt zawiera jedynie początek relacji z 9 stycznia 1905 r. (niedziela rano, Petersburg). Był to dzień nadzwyczajny dla całego miasta, jak pisze autorka. Jest wyraźnie podekscytowana, ale zastanawia się, czy wychodzić z domu, gdyż może być niebezpiecznie. Spodziewa się, że w mieście wybuchnie strajk, który zapewne przerodzi się w rewolucję. Przypuszcza jednak, że wszystko będzie się działo „w okolicach fabrycznych, że potok ludzki będzie się kierował ku Pałacowi Zimowemu [...], więc postanawiam wyjść, a ponieważ Cezia i Zosia też spragnione są widoku miasta w dzień taki, biorę je z sobą. Wybieramy się więc na wystawę do Akademii Sztuk Pięknych. Niedziela, przychodzą więc do Janka specjaliści na zajęcia praktyczne” (s. 2), m.in. holenderska uczona, która skarży się, że z trudem zdołała przyjechać, w mieście jest pełno policji i robotników. Mimo tego Romualda wraz z córkami wsiada w dorożkę. Zwraca uwagę, że od kilku dni – zwłaszcza od strajków zecerów, które pozbawiają ludzi dostępu do gazet – dorożkarze i pasażerowie są bardzo rozmowni. Dorożkarz zapytał autorkę, czy cesarz wie, że strajkują. „Zapewne, jakże by mieli ukrywać przed nim takie ważne sprawy” (s. 3), odpowiada. Jest to ostatnie zdanie zapisane w dziennku. Można przypuszczać, że autorka chciała stworzyć wręcz reporterską relację z owego nadzwyczajnego dnia. Tworzy ją „na gorąco”, czyli w chwili wyjścia z domu i w dorożce. Relacja urywa się.

Pozostałe storny zeszytu zapisane są ołówkiem. Notatki tworzone są od tyłu zeszytu (do góry nogami). Są mało czytelne. Prawdopodobnie są to sprawozdania z zebrań. Ze źródeł biograficznych wiadomo, że Romualda w czasie 1904-1905 była jedną z inicjatorek i organizatorek stowarzyszeń demokratycznych polskich na gruncie petersburskim, mianowicie Związku Równouprawnienia Kobiet Polskich, następnie uniwersytetu dla wszystkich (przeważnie yli tam robotnicy), w którym wykładała kurs historii polskiej.

Inny tytuł: 
1-wszy początek pamiętnika dla rodziny
Miejsce powstania: 
Petersburg
Opis fizyczny: 
18 s. ; 21 cm.
Postać: 
zeszyt
Technika zapisu: 
rękopis
Język: 
Polski
Dostępność: 
dostępny do celów badawczych
Data powstania: 
1905
Stan zachowania: 
dobry
Sygnatura: 
III-298, z. 2
Uwagi: 
Tytuł nadany przez redakcję Archiwum Kobiet. Stan zachowania dziennika dobry, notatki sporządzane czarnym atramentem, piórem – czytelne, ołówkiem – nieczytelne. Kilkanaście stron zeszytu zapisane jest do góry nogami ołówkiem, nieczytelnym pismem. Autorska numeracja dziennika może wynikać z tego, że diarystka wróciła do osobistego diariuszowania po latach niepraktykowania tego typu piśmiennictwa; tym samym do pamiętników dla rodziny nie zaliczyła swoich dzienników dla dzieci i dziennika panieńskiego.
Słowo kluczowe 1: 
Słowo kluczowe 2: 
Słowo kluczowe 3: 
Główne tematy: 
rewolucja 1905 widziana oczami kobiety, diarystyka kobieca
Nazwa geograficzna - słowo kluczowe: 
Zakres chronologiczny: 
1905
Nośnik informacji: 
papier
Gatunek: 
dziennik/diariusz/zapiski osobiste
Tytuł ujednolicony dla dziennika: