Dzieje rodziny Szyjków

Autorka opisuje losy wojenne swojej rodziny. Była najmłodsza z ośmiorga rodzeństwa. Jej brat Jan (ur. 1914 r.) był oficerem Wojska Polskiego, od 1934 r. służył w kawalerii w Wilnie. W 1939 r. brał udział w kampanii wrześniowej. Podczas okupacji sowieckiej został aresztowany 6 października1940 r. w Grajewie, wcześniej ukrywał się i prawdopodobnie działał w jakiejś organizacji. Po kilku tygodniach przetrzymywania w areszcie ślad po nim zaginął. W lipcu 1941 r. Jan wrócił do domu, ale już tam nikogo nie zastał – rodzice oraz trójka rodzeństwa (w tym Aleksandra Szyjko-Mścichowska) zostali wywiezieni na Syberię. Starsze rodzeństwo już wcześniej wyprowadziło się z domu. W czasie okupacji Jan był w partyzantce (prawdopodobnie w Narodowych Siłach Zbrojnych). Niemcy nie mogli go złapać, więc w zamian za niego aresztowali i rozstrzelali jego starszego brata. Józef Szyjko (ur. 1909 r.) osierocił żonę i dziecko.

Po zakończeniu wojny Jan nadal się ukrywał. 16 lipca1945 r. został aresztowany przez Urząd Bezpieczeństwa i postrzelony w kolano podczas próby ucieczki. Nie przyznał się do niczego pomimo ciężkiego śledztwa. Skazany na dziesięć lat, wyszedł po pięciu latach na mocy amnestii. Ożenił się, ale nie miał dzieci. Zmarł w listopadzie 1989 r. w wolnej Polsce. Aleksander Szyjko (ur. 1912 r.) ożenił się w 1939 r., miał dwoje dzieci. W czasie wojny i okupacji wiele zagrożonych osób ukrywało się u niego, m.in. pułkownik Jerzy Dąbrowski. Jeden z kolegów, który również chronił się u niego, został złapany i wydał Aleksandra oraz jego teściową. Teściowa Aleksandra oraz on zostali aresztowani i rozstrzelani. Kobieta osierociła czworo dzieci (najmłodsza córka miała dziesięć lat). Bratowa Aleksandra (Gertruda Sobierajska) musiała więc zająć się dwójką swoich dzieci oraz czwórką sierot. Stanisław Szyjko został powołany do Armii Berlinga i jako Kościuszkowiec przeszedł cały szlak bojowy aż do Berlina. Po wojnie osiedlił się w Warszawie. Reszta rodziny wróciła do kraju z zesłania w 1945 r.