publikacje

Wróć do listy

Z dziejów twórczości. Od Bazylissy Teofanu do Królowej Pojutrza

Rękopis stanowi ekstrakt z pisanych w latach 1910–1919 dzienników pod wspólnym tytułem Kartki z raptularza, z komentarzami autorki z 1925 r., prawdopodobnie w czasie, kiedy je przepisywała. Treść została podzielona na sześć rozdziałów zatytułowanych kolejno: Podświadomość, Kanossa, Dzień Święta, Forces ne fastes, Królowa Pojutrza, Avanti!. Na ostatnich kartach autorka odsyła również do innego rękopisu autobiograficznego, Curriculum Vitae Internae.

publikacje

Wróć do listy

Literatura, 1920, styczeń–maj

Rękopis jest połączeniem stworzonych przez pisarkę poematów wierszowanych z zapiskami osobistymi. Na początku znajduje się zbiór utworów o różnorodnej tematyce: wędrówki, samotności, religii chrześcijańskiej, ale również poemat kierowany do Rosji, pogrążonej w „białej żałobie” (s. 8–10):„Rosjo, tęsknoty Ojczyzno! mocarzy Ty wielka chorobo! słyszę, jak wiugi Twe jęczą hen, precz – opętaną żałobą, okrutnie białą żałobą, tak dziwnie, szydersko białą: bo także białym jest Pańskie i gwiezdnym Hostyjne Ciało, jak wielki śniegu płat…”.

publikacje

Wróć do listy

Kartki z raptularza, T. 5

Tom piąty dziennika Zofii Reutt-Witkowskiej jest ostatnim z serii Kartki z raptularza. Notatki pochodzą z trzech okresów: od 22 marca do 1 sierpnia 1914 r., od 14 listopada 1916 r. do 15 maja 1917 r. i od lipca do listopada 1919 r. Pomiędzy poszczególnymi częściami zapisków wyrwano niektóre strony. W początkowych notatkach diarystka referuje wydarzenia sprzed wybuchu wojny. Jak w poprzednich tomach wspominała autorka, ten zeszyt zaginął, ale odnalazł się w 1916 r., z tego względu jest uzupełniany w późniejszym czasie i oznaczony cyfrą V: „Odzyskuję ten zeszyt po dwu latach prawie.

publikacje

Wróć do listy

Kartki z raptularza, T. 3

Trzeci tom Kartek z raptularza jest bezpośrednią kontynuacją tomu drugiego i obejmuje okres od 5 listopada 1914 r. do 27 grudnia 1915 r., z komentarzami autorki z lat późniejszych. Tekst został przepisany ze sporządzonych wcześniej notatek, skondensowany i uzupełniony komentarzami. Niektóre zapiski Reutt-Witkowska przekreśliła, wprowadzając autocenzurę.

publikacje

Wróć do listy

Kartki z raptularza, T. 2

Zeszyt obejmuje chronologicznie okres od lutego 1913 r. do listopada 1914 r. z dopiskami autorki z lat 1915–1916. Tekst został przepisany ze sporządzonych wcześniej notatek, skondensowany i uzupełniony komentarzami. Niektóre zapiski Reutt-Witkowska przekreśliła, wprowadzając autocenzurę, szczególnie w przypadku nazwisk i opinii o niektórych postaciach.

publikacje

Wróć do listy

Kartki z raptularza, T. 1

Tom I Kartek z raptularza zawiera notatki autobiograficzne z lat 1910–1913 z dopiskami autorki z 1915 r. Tekst został przepisany z wcześniejszych relacji, skondensowany i opatrzony perspektywą autorki z kolejnych lat jej życia („Notuję to wszystko dla dowodu, jak daleko można prowadzić analizę własnych zjawisk, nawet zgoła patologicznych”, s. 122–123). Ta perspektywa uruchomiła autocenzurę w trakcie przepisywania wcześniejszych notatek, stąd pewne części, zwłaszcza imiona i nazwiska oraz opinie o osobach, zostały przekreślone i są nieczytelne.

publikacje

Wróć do listy

Dziennik: 14.05.1951–24.09.1951

Dziennik otwierają krótkie przemyślenia Agnieszki Osieckiej na temat kochających się w niej chłopców, po czym bardzo szybko diarystka przechodzi do relacjonowania bieżących wydarzeń z życia szkoły. Wpisy skupiają się wokół kwestii ocen, przyjaźni oraz nastoletnich miłości: „Jednego Stach nie chce zrozumieć – mego stosunku do Ludwika. I tu ja Go rozumiem – po prostu nie wierzy mi i ma po temu wszelkie podstawy, prawo niejako. Męczę się tym strasznie. Męczymy się oboje. I chociaż Stach dla mnie zrezygnował ze wszystkiego, czego tylko chciałam, ja nie chcę zrezygnować dlań z człowieka.

publikacje

Wróć do listy

Dziennik: 21.11.1950–30.12.1950

Dziennik Agnieszki Osieckiej prowadzony od połowy listopada do końca grudnia 1950 r. w większej części poświęcony jest sprawom sercowym autorki, a także szkole. Warto zwrócić uwagę na kilka innych wpisów, poświęconych m.in. poglądom młodej Osieckiej na mieszkańców innych krajów, którzy pojawili się Kongresie Pokoju w Warszawie w 1950 r. (Osiecka brała w nim udział również w roli tłumaczki): „Zła jestem, że nie postarałam się być choć raz na obradach i że nie uparłam się, żeby iść wtedy, gdy ojciec to proponował, do Bristolu. Bardzo żałuję. Gdybym się uparła, Mama na pewno by poszła.

publikacje

Wróć do listy

Zeszyt III

Trzeci zeszyt wspomnień Heleny Garszyńskiej rozpoczyna się w dniu końcowych egzaminów w Hotelu Lambert, po których nastąpił długo wyczekiwany przez rodzinę autorki jej powrót do domu: „Na drugi dzień było w Dzienniku Poznańskim sprawozdanie z Rozdania Nagród w Hotelu Lambert. Redaktor Franciszek Dobrowolski nie omieszkał dodać, że popisywała się deklamacją i dostała kilka nagród Helena Jarochowska, córka słynnego historyka Kazimierza. Wielce to połechtało moją miłość własną, jak również mojej matki” (k. 10r).

publikacje

Wróć do listy

Dziennik: 18.06-23.10.1922

Czternasty zeszyt dziennika Romualdy Baudouin de Courtenay obejmuje okres od 18 czerwca do 23 października 1922 r. Pierwszy wpis mówi o tym, że dzieci autorki (oprócz Eweliny, która właśnie przyjechała z Sulejówka od Zofii Kirkor-Kiedroniowej, ale wkrótce wyrusza do Grecji) wyjechały każde do innego miasta, do własnej rodziny (Cezaria do Wilna, Świętosław do Niedziałek) lub do pracy (Zofia maluje w Jarosławiu; w pewnym momencie, z powodu choroby córki i zbliżającej się operacji, Romualda będzie zmuszona wyjechać do Jarosławia). Diarystka ma teraz więcej czasu, dlatego więcej pisze.

Strony