publikacje

Wróć do listy

Październikowy strajk w Jekaterynosławiu

Wspomnienia Akkerman dotyczą pierwszych strajków w Jekaterynosławiu (obecnie Dniepropietrowsk, Ukraina). Autorka miała wówczas około piętnastu lat, była robotnicą w pracowni szewskiej. Tam po raz pierwszy usłyszała słowo „strajk” – od nowego szewca, który przyjechał z Rostowa nad Donem. Pracownia szewska Akkerman była pierwszym strajkującym zakładem w Jekaterynosławiu. Wkrótce dołączyła do nich szwalnia Drezena, piekarnia Kozłowskiego i fabryka Briańska. Autorka zanotowała, że strajkujący osiągnęli częściowy sukces: niektóre z ich postulatów zostały uwzględnione przez właścicieli fabryki. Wkrótce jednak rozpoczęły się aresztowania, a osoby odpowiedzialne za zorganizowanie protestu skazano na zsyłkę. W 1905 r. Jekaterynosławiu zapanowały niepokoje. Co wieczór na ulicach odbywały się zebrania, na których głos zabierali bolszewicy, mienszewicy i anarchiści. Robotnicy rozpoczęli zbiórkę pieniędzy na zakup broni. Wkrótce do miasta dotarły oddziały kozackie, wezwane do stłumienia wystąpień rewolucyjnych. Akkerman wspomina o dokonywanych przez kozaków pogromach w biedniejszych dzielnicach żydowskich. Żydowska burżuazja była pozostawała jednak pod ochroną. Autorka  pełniła funkcję łączniczki między grupami strajkujących, przekazywała broń oraz nielegalne druki. Podczas rutynowej kontroli policjanci znaleźli ukryte w przenoszonych przez Akkerman wiadrach rewolwery. Została aresztowana i poddana brutalnemu przesłuchaniu. W wyniku pobicia straciła przytomność. Po ocknięciu się, zobaczyła, że została uwolniona przez strajkujących, którzy podpalili posterunek policji. Strajk trwał dość długo, ostatecznie został stłumiony. Do fabryki, w której zorganizowano kuchnię polową dla robotników, wdarły się oddziały żandarmów. Pracująca tam wówczas Akkerman musiała uciekać. Życie ocaliła jej rodzina Osipa Aptekmana (lekarza, rewolucjonisty, członka organizacji Narodnoje Prawo), którego córka i zięć również pracowali w kuchni polowej.

Autor/Autorka: 
Inny tytuł: 
Октябрьская забастовка в Екатеринославе
Wariant tytułu: 
Oktiabyr'skaja zabaskotwka w Jekaterinosławie
Opis fizyczny: 
[4] k.
Postać: 
inne
Technika zapisu: 
maszynopis
Język: 
Rosyjski (terroryści)
Dostępność: 
Maszynopis dostępny do celów badawczych
Data powstania: 
1925
Stan zachowania: 
dobry
Sygnatura: 
f. 1337 op. 1 jed. chr. 234
Uwagi: 
Tekst przechowywany w zbiorze „Przebudzenie” wśród innych tekstów wspomnieniowych (część w maszynopisie, część w rękopisie), poprzedzonych notą redaktorską L. N. Stala. Zbiór nie był publikowany.
Słowo kluczowe 1: 
Słowo kluczowe 2: 
Słowo kluczowe 3: 
Główne tematy: 
strajki robotnicze, kozackie pogromy, aresztowania, przesłuchania
Nazwa geograficzna - słowo kluczowe: 
Zakres chronologiczny: 
1905
Nośnik informacji: 
papier
mikrofilm
Gatunek: 
pamiętnik/wspomnienia