publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia Antoniny Górskiej (zeszyt 2)

Druga część wspomnień Antoniny Górskiej obejmuje lata 1879–1891. Po śmierci matki autorka trafiła pod opiekę babki. Kiedy osiągnęła dojrzałość, rodzina starała się zaaranżować jej małżeństwo z młodym Niemcem, co wywołało w niej silny opór. Górska opisuje konwenanse, które ją obowiązywały w związku z narzeczeństwem i zamążpójściem. Liczył się autorytet starszych członków rodziny i niewskazane było ujawnianie zbyt wielu uczuć. Autorka postrzegała te normy zachowania jako sposób regulowania stosunków między ludźmi.

publikacje

Wróć do listy

Poetycko stylizowane wspomnienia z okresu dzieciństwa i młodości. 1905–1933

Wspomnienia składają się z krótkich opowiastek dotyczących wydarzeń z życia Anny Kowalskiej, obejmujących dzieciństwo oraz wczesną młodość pisarki. Krótkie, przeważnie kilkustronicowe teksty zwykle są opatrzone odautorskim tytułem, wskazującym główny temat wspomnień, będący najczęściej tylko pretekstem do głębszych, osobistych rozważań. Wspomnienia rozwijają wiele różnych wątków, dotyczących m.in. relacji Kowalskiej z matką, niechęci do podporządkowywania się narzucanym zasadom i silnej potrzeby niezależności, która towarzyszyła autorce już od najmłodszych lat.

publikacje

Wróć do listy

Śp. Ks. Władysław Bukowiński

Jest to wspomnienie poświęcone księdzu Władysławowi Bukowińskiemu, którego autorka poznała w krakowskim Kole Kresowiaków. Kobieta urodziła się w Petersburgu i maturę zdała w Puławach, ale jej rodzina była związana głównie z Białorusią (matka pochodziła z rodziny Świętorzeckich). Dzieciństwo autorka spędziła (do 1917 r.) na Mohylowszczyźnie i przez całe życie uważała się za „kresowiankę”. Dlatego, kiedy zamieszkała w Krakowie, zgłosiła się do Koła Kresowiaków, którego siedziba mieściła się na pl. Jabłonowskich.

publikacje

Wróć do listy

Maj 44 r.

Dwustroficzny wiersz o majowej nocy, w której piękno tętniącej życiem przyrody przeplata się z grozą wojny i ze świadomością straconej młodości.

 

publikacje

Wróć do listy

Ostatni rok Domu Wychowawczo-Naukowego Sacré Coeur we Lwowie

Anna Mierzwińska opisuje swój pobyt w Domu Wychowawczo-Naukowym Sacré Coeur we Lwowie, gdzie ukończyła trzy klasy gimnazjum i potem ósmą klasę sowieckiej dziesięciolatki (1939/1940). Mieszkała we Lwowie w latach 1933–1944, do 1939 r. w domu oficerskim na ul. Gródeckiej, później na ul. Mączyńskiego. Jej ojciec do 1939 r. był dowódcą Żandarmerii Wojskowej we Lwowie, potem w Londynie. Do wybuchu II wojny światowej były to lata beztroskie. Szkoła prowadzona przez siostry zakonne cieszyła się dobrą opinią. Anna chodziła do klasy tzw. „Bananów”, która była bardzo zgrana.

publikacje

Wróć do listy

Historia maleńka taka. Pionierka. (Wspomnienie o roku 1915)

Wspomnienia zostały napisane bogatym, pełnym uniesień językiem i ukazują rok studiów Stanisławy Gauze. W początkowej części są to zapiski poświęcone studiom w Instytucie Handlowym w Petersburgu, autorka porusza tu m.in. kwestie egzaminów, kadry profesorskiej czy życia studenckiego. Przede wszystkim jednak treść dokumentu dotyczy praktyki statystycznej, wyjazdu i pobytu na wsi rosyjskiej, na terenach ówczesnej guberni twerskiej. Samą propozycję wyjazdu na płatną praktykę adresowano jedynie do wyróżniających się studentów.

publikacje

Wróć do listy

Dziewczęce lata. Wspomnienia z lat szkolnych w Kijowie przed I wojną światową

We wspomnieniach autorka przenosi się do czasów sprzed pierwszej wojny światowej, do lat szkolnych, które spędziła na pensji w Kijowie, uczęszczając do polskiej szkoły. Polskie Gimnazjum Żeńskie w Kijowie Wacławy Peretjatkowicz było pierwszą w tym mieście szkołą średnią dla Polek i ewenementem – Peretjatkowicz udało się uzyskać zgodę na jego powstanie i obecność języka polskiego w nauczaniu (jako nadobowiązkowego).

publikacje

Wróć do listy

Moi rodzice. Wspomnienia Marii Steckiej o rodzicach: Konstantym i Marii z Ponikwickich Steckich

Dokument zawiera osobiste zapiski z czasu dorastania Marii Steckiej, przypadającego na okres przed 1905 r, wspomnienia dotyczą jednak przede wszystkim rodziców autorki – Marii i Konstantego Steckich, to oni są najważniejszym i jedynym punktem odniesienia we wspomnieniach. Zapiski Steckiej w pewnym sensie przybierają charakter świadectwa, złożonego przez autorkę, a opowiadającego o niezwykłości jej rodziców. Są zarazem potwierdzeniem ogromnego podziwu dla nich ze strony autorki.

publikacje

Wróć do listy

Pamiętnik Heleny Plater-Zyberk

Zyberkowa pisała pamiętnik w ostatnich latach życia (około 1930 r.) na prośbę dzieci (głównie z pamięci, ale również na podstawie innych źródeł, w tym dziennika ojca z lat 1865–1870 i pamiętnika przyrodniej siostry Anieli, do tekstu włącza też szczegółowe opisy miejsc na podstawie zachowanych zdjęć rodzinnych). Wspomnienia obejmują okres dzieciństwa i młodości (do momentu zamążpójścia). Autorka w niewielkim stopniu skupia się na sprawach osobistych i własnych przeżyciach.

publikacje

Wróć do listy

Poznałam K. Szymanowskiego

Wspomnienie dotyczy wydarzeń z wczesnej młodości autorki, gdy – jak pisze – wciąż jeszcze była pełna nadziei na spełnienie wszystkich swoich marzeń. W tym czasie została narzeczoną Piotra Perkowskiego (1901–1990, kompozytor i pedagog). Wyznaje, że mężczyzna ten nie był w jej typie, ale imponował jej i łechtał próżność, gdyż mogła chwalić się przed ludźmi, że zna prawdziwego kompozytora. Autorka stwierdza, że dla Perkowskiego była wówczas „ponętnym kąskiem”, jako świeża, naiwna czy wręcz infantylna panienka z Kresów.

Strony