publikacje

Wróć do listy

Relacja p. Bronisławy Turbiasz

W dokumencie autorka przedstawia swój pobyt w obozach karnych na Syberii, do których została zesłana za swoją działalność w Armii Krajowej w czasie okupacji. Jak podaje, do konspiracji wstąpiła już we wrześniu 1939 r., po czym została zaprzysiężona jako łączniczka. W okresie okupacji niemieckiej przewoziła na rowerze rozkazy dowództwa AK Okręgu Garwolin lub broń krótką (na trasie Ryki – Kurów – Puławy – Garwolin). Utrzymywała łączność Armią Krajową pomiędzy poszczególnymi wsiami.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Joanny Szczęsnej nagrana 24 grudnia 1996 roku przez Piotra Śmiłowicza

Autorka opisuje początki swojej działalności opozycyjnej i zetknięcie się z organizacją Ruch.

publikacje

Wróć do listy

Relacja p. Iwony Różewicz

Autorka w dokumencie opisuje swoją działalność opozycyjną w latach 80. XX w. w środowisku inteligencji, a także swój udział w reaktywacji przedwojennego ugrupowania Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS). We wspomnieniu przedstawia ewolucję poglądów swojego środowiska politycznego i jego wybranych przedstawicieli, naświetlając niektóre spory ideowe i personalne. Pierwszym doświadczeniem autorki związanym z polityką był udział w demonstracji odbywającej się na Placu Narutowicza w ramach protestu przeciwko likwidacji czasopisma „Po prostu” (1957).

publikacje

Wróć do listy

Iwona Różewicz

Wspomnienie ma formę życiorysu, a dokładnie – opisu fragmentu życia autorki, związanego z działalnością opozycyjną i polityczną. Iwona Różewicz pisze, że urodziła się w Warszawie i studiowała na Wydziale Dziennikarstwa Uniwersytetu Warszawskiego (ale nie uzyskała stopnia magistra). Była dziennikarką i redaktorką wydawniczą. W latach 80. pracowała w Bibliotece Centralnej Polskiego Związku Niewidomych. W momencie pisania życiorysu była zaś współpracownikiem czasopism wydawanych przez PZN. Była członkiem „Solidarności” od września 1980 r.

publikacje

Wróć do listy

Kronika wojenna/ dzienniki

Kronika Haliny Krahelskiej powstała w 1942, została napisana pod kryptonimami „Agata” i „Sabina” i opisywała życie w Warszawie pod okupacją niemiecką.

Opierając się na sieci podziemnych kontaktów i przedwojennych relacjach jako pisarka, Krahelska, aktywistka i socjolożka, skupiła się na kwestiach często pomijanych przez innych kronikarzy, np. stosunkach społecznych między polskimi najemcami w niegdyś żydowskich mieszkaniach; tęskniącymi za domem młodych robotnikach przymusowych w Niemczech; prostytucji; i czarnym rynku organizowanym pod murami getta.

publikacje

Wróć do listy

Salwina Strug

Autorka opisuje swoją działalność konspiracyjną w czasie okupacji niemieckiej. Urodziła się i wychowała w Załuczu Starym, pow. Włodawa, woj. lubelskie. Jej rodzice mieli gospodarstwo rolne. W 1940 r. poznała Józefa Kowalskiego, pseud. „Sęp”, który mieszkał u sołtysa, Alfonsa Dudkiewicza. Jako 14-letnia dziewczyna została wciągnięta do pracy konspiracyjnej w ramach ZWZ (Związek Walki Zbrojnej, później Armia Krajowa). Początkowo nie zdawała sobie sprawy, w czym uczestniczy. Roznosiła meldunki do różnych osób (podaje kilka nazwisk).

publikacje

Wróć do listy

Relacja Bogumiły Karczewskiej z d. Wawrzyniak

Autorka opisuje swoje losy podczas okupacji, a także działalność konspiracyjną w latach powojennych, w ramach tajnego harcerstwa. Urodziła się w maju 1931 r. w Żabikowie k. Poznania. Pochodzi z rodziny ks. Piotra Wawrzyniaka. Jej ojciec pomimo wykształcenia był bezrobotny. Autorka wspomina, że w jej domu panowała bieda. Dzieciństwo spędziła w Świerczenie pod Poznaniem. W czasie wojny przebywała przez jakiś czas, wraz ze swoim rodzeństwem, w domu ks. Wawrzyniaka w Wyrzece koło Śremu. W 1941 r. musieli się przenieść do Poznania, przebywając 50 km na sankach.

publikacje

Wróć do listy

Wywiad z druhną Krystyną Durką, uczestniczką II harcerskiej konspiracji w Buku.

Jest to relacja Krystyny Durki, dotycząca powojennego harcerstwa, które po 1949 r. przeszło do podziemia. Autorka przez cały czas aż do 1988 r. mieszkała w Buku (z 2-letnią przerwą, kiedy wyjechała do pracy w Warszawie.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Anny E. Kwiatkowskiej, córki Mieczysława S. Kwiatkowskiego

Autorka opisuje prześladowanie jej ojca przez NKWD, a potem UB.

Ojciec, Mieczysław Sylwester Kwiatkowski, urodził się 21.12.1894 r. w Starym Sączu. Od 1925 r. mieszkał z rodziną w Horodence na Podolu, we własnej willi. Był doktorem nauk medycznych, pracował w szpitalu, Ubezpieczalni Społecznej i prowadził praktykę prywatną. Były legionista, był kapitanem rezerwy Wojska Polskiego. W 1939 r. brał udział w obronie Lwowa. W czasie okupacji współpracował z partyzantką na terenie Podola.

publikacje

Wróć do listy

Relacja [Mój mąż Marian Stankiewicz…]

Krystyna Stankiewicz opisała działalność konspiracyjną swego męża, Mariana Stankiewicza, pseud. „Kmicic”. W wieku szesnastu lat, w październiku 1941 r., wstąpił do Związku Walki Zbrojnej (ZWZ), potem Armii Krajowej. Do połowy 1944 r. działał w zespole sabotażowo-dywersyjnym placówki kolejowej w Piotrkowie Trybunalskim. Na rozkaz bezpośredniego dowódcy, Tadeusza Kanapa, pseud. „Orzeł”, wykonywał zadania typu: przecinanie linii telefonicznych, podpalanie transportów kolejowych i magazynów okupanta, uszkadzanie parowozów.

Strony