publikacje

Wróć do listy

Wspomnienie Miriam Biderman

Autorka rozpoczyna relację od powstania w getcie warszawskim. Wraz z grupą innych osób została złapana i odtransportowana na Umschlagplatz. W trakcie eskortowania bojownicy ostrzeliwali prowadzących kolumnę. Biderman plastycznie opisuje moment wsiadania do wagonów, pisze, co wtedy czuła. W transporcie była z siostrą, która została jedyną bliską jej osobą po tym, jak podczas tzw. wielkiej akcji w 1942 r. (Grossaktion Warschau) reszta rodziny trafiła do Treblinki. Autorka dokładnie relacjonuje podróż, próbę ucieczki i wyczekiwanie na świt. Podróż trwała trzydzieści godzin. W dalszej części pojawiają się informacje o wyglądzie więźniów KL Lublin, pytaniach, które więźniowie i więźniarki zadawały jej po przyjeździe, pierwszej selekcji oraz nawiązaniu znajomości z Abraszą – jeńcem wojennym. Po pierwszej selekcji Biderman podeszła do „egzaminu” na pracownicę szczotkarni. Tuż przed wejściem do hali spotkała grupę kobiet żydowskich z tego samego transportu, które w getcie warszawskim pracowały w szopie szczotkarzy. Po udzielonych przez nie instrukcjach i wykonaniu tego samego na oczach żołnierzy została przyjęta do pracy. Autorka pisze następnie o zakwaterowaniu oraz o tym, że przed wejściem do baraku rekwirowano wszelkie kosztowności. Konsekwencją ukrywania jakichkolwiek drogocenności miała być śmierć przez powieszenie. Mimo represji Nina – siostra Biderman – ukryła pierścionek zaręczynowy swojej matki w ustach, a autorka – monetę dwudziestodolarową wszyła w swój stanik. Pojawia się też opis przymusu rozbierania się przy mężczyznach podczas kąpieli, co autorka odczuwała jako krępujące: „Pierwszy raz w życiu musiałyśmy nago defilować między rzędami mężczyzn, niemieckich mężczyzn wprawdzie, ale jednak mężczyzn...”. Więźniarki czuły również strach przed przeszukiwaniami, podczas których mogły zostać zgwałcone. Relację kończy informacja o zwolnieniu autorki i jej siostry po czterech miesiącach pobytu w obozie i o przeniesieniu ich do drukarni w Radomiu.

Autor/Autorka: 
Miejsce powstania: 
Haifa
Opis fizyczny: 
31 k. ; 30 cm.
Postać: 
luźne kartki
Technika zapisu: 
maszynopis
Język: 
Polski
Dostępność: 
dostępny do celów badawczych
Data powstania: 
1966
Stan zachowania: 
dobry
Sygnatura: 
VII/M-183
Uwagi: 
Tytuł nadany przez redakcję Archiwum Kobiet. Do pracy załączone dwa formularze oceny pamiętnika. Recenzja bardzo surowa – „do wyróżnienia nie kwalifikuje się”.
Słowo kluczowe 1: 
Słowo kluczowe 2: 
Słowo kluczowe 3: 
Główne tematy: 
getto warszawskie, obóz koncentracyjny, Zagłada, gwałt, przeszukanie, baraki, śmierć, nagość
Nazwa geograficzna - słowo kluczowe: 
Zakres chronologiczny: 
Od 1940 do 1945
Nośnik informacji: 
papier
Gatunek: 
pamiętnik/wspomnienia