publikacje

Wróć do listy

Relacja Emilii Wiszniewskiej

Autorka relacjonuje dziesięcioletni pobyt na przymusowych robotach w Kazachstanie. Emilia Wiszniewska została aresztowana przez NKWD w Stanisławowie, w sierpniu 1945 r. i po dziesięciomiesięcznym śledztwie skazana na siedem lat robót w Kazachstanie. Mimo to spędziła na zesłaniu dziesięć lat. Przebywała w różnych łagrach, wykonując ciężkie prace fizyczne (np. pracowała w kamieniołomach). Cierpiała głód, przebyła malarię. Zapadła na nieuleczalną chorobę – stopniową utratę władzy w nogach. Oprócz niepełnosprawności fizycznej, nabawiła się również urazu psychicznego. Traktowała innych z dużą nieufnością, a w nocy często budziła się z powodu stanów lękowych.  Zwolniono ją w 1955 r. i pozwolono jej wrócić do Polski. Pierwsze zetknięcie z ojczyzną było dla niej szokiem. Zaskoczył ją utrzymujący się jeszcze wówczas kult Stalina, szczególnie widoczny w Katowicach (które od 1953 r. do 1965 r. nosiły nazwę Stalinogród). Emilia Wiszniewska skierowała się właśnie od tego miasta, ponieważ tam mieszkała jej jedyna rodzina: siostra wraz z córką. Autorka podczas pracy w łagrze straciła zęby i wyłysiała. Siostra zadbała o jej w rekonwalescencję i odzyskanie zdrowego wyglądu. Szkolna przyjaciółka autorki, Stefania Nowożeniuk, pomogła jej znaleźć pracę w szkole w Pniewach i zaproponowała jej wspólne mieszkanie. Wiszniewska zmuszona była ukrywać swoją przeszłość przed najbliższym otoczeniem, chociaż ciągle była wzywana przez UB na przesłuchania i nie miała żadnych dokumentów. W szkole podstawowej w Pniewach uczyła do 1962 r. (geografii i języka rosyjskiego) oraz w Technikum Gospodarczym ss.Urszulanek.

Przekonania religijne i głęboka wiara pomogły jej przetrwać najtrudniejsze doświadczenia. Przez dziesięć lat pobytu w łagrach nigdy nie doznała kryzysu wiary, mimo iż przez cały ten czas nie miała możliwości korzystania z sakramentów.

Autor/Autorka: 
Miejsce powstania: 
Pniewy
Opis fizyczny: 
2 s. luź. ; 30 cm.
Postać: 
luźne kartki
Technika zapisu: 
maszynopis
Język: 
Polski
Miejsce przechowywania: 
Dostępność: 
dostępny do celów badawczych
Data powstania: 
1993
Stan zachowania: 
dobry
Sygnatura: 
AWII/2383
Tytuł kolekcji: 
Archiwum Wschodnie
Uwagi: 
Tytuł nadany przez redakcję Archiwum Kobiet.
Słowo kluczowe 1: 
Słowo kluczowe 2: 
Słowo kluczowe 3: 
Data dzienna: 
19 sty 1993
Główne tematy: 
łagry radzieckie, NKWD, UB, losy zesłańców
Nazwa geograficzna - słowo kluczowe: 
Zakres chronologiczny: 
Od 1945 do 1962
Nośnik informacji: 
papier
Gatunek: 
relacja