publikacje

Wróć do listy

Relacja Chai Morewskiej

Chaja Morewska opisała akcje likwidacyjne ludności żydowskiej przeprowadzane przez Niemców i policję litewską w kwietniu 1941 r. w Wilnie, m.in. aresztowania „komsomolców i sowieckich aktywistów”. W 1943 r. w getcie zaczęły się „fałszywe wywózki”, tzn. ogłoszono możliwość wyjazdu do getta w Kownie, w którym znajdowała się część Żydów pochodzących z Wilna. Poinformowano, że kowieńskie getto nie było przeludnione i panowały w nim lepsze warunki niż w Wilnie. Najczęściej zgłaszali się młodzi ludzie, których rodzice trafili do Kowna. Jednak wszyscy oni zostali wywiezieni do Ponar i zamordowani. W 1943 r. Morewska trafiła do Rygi i następnie do obozu pracy Kaiserwald (pod Rygą). Wspomina o akcji likwidacyjnej dzieci w obozie i getcie ryskim. Więźniarki i więźniów ewakuowano statkiem do obozu koncentracyjnego Stutthof. Spędziła tam dwa tygodnie. Ze Stutthof została przewieziona do Elbląga, potem z powrotem do Stutthof, gdzie ponowała epidemia tyfusu plamistego. Po ostatecznej ewakuacji obozu Stutthof znalazła się w okolicach Ladenburga (Badenia-Wirtembergia). Stamtąd więźniowe byli zmuszeni przejść trzydzieści km do wioski Ryben. Po nalocie i bombardowaniu nadzorcy uciekli. Autorka ukryła się na strychu i doczekała wyzwolenia przez Armię Czerwoną. Żołnierze, zobaczywszy wynędzniałe więźniarki, zaczęli im przynosić jedzenie i ubrania odebrane Niemkom.

Autor/Autorka: 
Opis fizyczny: 
13 s. ; 29,5 cm.
Postać: 
kartki w teczkach
Technika zapisu: 
maszynopis
rękopis
Język: 
Polski
Dostępność: 
dostępny do celów badawczych
Data powstania: 
1945
Stan zachowania: 
dobry
Sygnatura: 
301/276
Tytuł kolekcji: 
Relacje Żydów Ocalałych z Zagłady
Uwagi: 
Tytuł nadany przez redakcję Archiwum Kobiet. Spisał Eisenstein.
Słowo kluczowe 1: 
Słowo kluczowe 2: 
Słowo kluczowe 3: 
Główne tematy: 
okupacja niemiecka, getto, egzekucje, obóz pracy, obozy koncentracyjne, marsze ewakuacyjne
Nazwa geograficzna - słowo kluczowe: 
Zakres chronologiczny: 
Od 1941 do 1945
Nośnik informacji: 
papier
nośnik elektroniczny
Gatunek: 
relacja