publikacje

Wróć do listy

Relacja Bogumiły Karczewskiej z d. Wawrzyniak

Autorka opisuje swoje losy podczas okupacji, a także działalność konspiracyjną w latach powojennych, w ramach tajnego harcerstwa. Urodziła się w maju 1931 r. w Żabikowie k. Poznania. Pochodzi z rodziny ks. Piotra Wawrzyniaka. Jej ojciec pomimo wykształcenia był bezrobotny. Autorka wspomina, że w jej domu panowała bieda. Dzieciństwo spędziła w Świerczenie pod Poznaniem. W czasie wojny przebywała przez jakiś czas, wraz ze swoim rodzeństwem, w domu ks. Wawrzyniaka w Wyrzece koło Śremu. W 1941 r. musieli się przenieść do Poznania, przebywając 50 km na sankach. W mieście pozostali do końca wojny, mieszkali w piwnicy. W marcu 1943 r. aresztowano ojca autorki, który zmarł w więzieniu po niespełna roku. Razem z ojcem w więzieniu przebywał również stryj autorki Sylwester Wawrzyniak, którego skazano na śmierć. Wyrok wykonano w 1943 r. poprzez ścięcie gilotyną. Autorka pracowała od dwunastego roku życia aż do końca wojny w niemieckiej fabryce broni Deutsche Waffen- und Munition-Fabrik. W tej fabryce pracowali także jej siostra i najstarszy brat Franciszek, który został w 1944 r. wywieziony do Niemiec. Po wojnie autorka rozpoczęła naukę w czwartej klasie szkoły podstawowej, którą ukończyła w 1946 r. W tym samym roku dołączyła do harcerstwa, szybko awansowała. W październiku 1951 r. została aresztowana razem z młodszym bratem, Mieczysławem, za tajną działalność. To właśnie brat zobowiązał ją do pisania na maszynie i powielania tajnych ulotek. Autorka robiła to prawdopodobnie od 1950 r. Karczewska opowiada też więcej o systemie pracy w ramach konspiracji oraz o aresztowaniu, przesłuchaniach i szykanach, a także o samym procesie. Została skazana na trzy lata więzienia, a jej brat na cztery lata i cztery miesiące. Wyszła stamtąd schorowana w kwietniu 1953 r. na mocy amnestii. W 1955 r. wzięła ślub z Jerzym Karczewskim, który także był harcerzem i został skazany na więzienie. Jeszcze przez długi czas mieli do czynienia z agentami bezpieki. Wszystkie dokumenty dotyczące konspiracji zostały zabrane przez UB, ponieważ autorka nie spodziewała się aresztowania i nie zdążyła ich ukryć. Wspomina także o swoich szwagrach, braciach Karczewskich, opisując po krótce ich dalsze losy. Z mężem doczekali się razem trzech synów i czworga wnucząt. 

Autor/Autorka: 
Inny tytuł: 
„Nielegalny Zastęp Harcerski” Poznań
Miejsce powstania: 
Poznań
Opis fizyczny: 
4 + 10 s. ; 30 cm.
Postać: 
luźne kartki
Technika zapisu: 
maszynopis
Język: 
Polski
Miejsce przechowywania: 
Dostępność: 
dostępny do celów badawczych
Data powstania: 
1994
Stan zachowania: 
dobry
Sygnatura: 
AOI/60
Tytuł kolekcji: 
Archiwum Opozycji
Uwagi: 
Tytuł nadany przez redakcję Archiwum Kobiet. W teczce dołączonej do relacji znajdują się dokumenty związane jej z pobytem w więzieniu i zwolnieniem, a także postanowienie sądu z 1991 r. o unieważnieniu wyroku z 1952 r.
Słowo kluczowe 1: 
Słowo kluczowe 2: 
Słowo kluczowe 3: 
Data dzienna: 
8 kwi 1994
Główne tematy: 
represje wobec Polaków w powojennej Polsce, życie codzienne w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, harcerstwo powojenne
Nazwa geograficzna - słowo kluczowe: 
Zakres chronologiczny: 
Od 1931 do 1955
Nośnik informacji: 
papier