publikacje

Wróć do listy

Pamiętnik Jadzi Szyłłejko, cz. 2

Druga z dwóch części szkolnego sztambucha Jadzi Szyłłejko. Najstarszy wpis pochodzi z 12 stycznia 1941 r. (jest to odautorska notka zachęcająca innych do umieszczania wpisów w pamiętniku), ostatni z 2 marca 1946 r. Ogólny stan zachowania bardzo dobry. Dokument jest bogaty w różnego rodzaju ilustracje wykonane przeważnie kredkami. Sztambuch otwierają wpisy i rysunki o tematyce romantycznej (sygnowane podpisem A. Mietka; obok dopisano innym kolorem długopisu i stylem pisma „Mieczysław Awgul”).

publikacje

Wróć do listy

Pamiętnik Jadzi Szyłłejko, cz. 1

Na wewnętrznej stronie okładki znajduje się zapis: „Własność Jadzi Szyłłejko. Wilno ul. Świstopol 32 Kuprianiszki”. Najstarszy wpis pochodzi z 18 maja 1943 r., ostatni z 12 sierpnia 1948 r. Ogólny stan zachowania dobry, jednak widać, że ze środka zostało wyrwanych kilka kart. Pamiętnik ten stanowi dokumentację życia w wojennym Wilnie z perspektywy dzieci (najpewniej nastoletnich). W jednym przypadku wprost miejsce określone jest jako „Wilno w niewoli” (podpisała Zocha, wpis z 4 września 1944 r.).

publikacje

Wróć do listy

Sztambuch Kazimiery Adamskiej-Rouby

Sztambuch początkowo należał do Kazimiery Adamskiej-Rouby. Po jej śmierci przejęła go na własność Karolina Gimbuttowa (młodsza siostra Kazimiery). Znajdują się w nim wpisy z lat 1923–1940 autorstwa kilkudziesięciu osób ze środowiska wileńskiej inteligencji. Na kartach sztambucha odnaleźć można zarówno teksty pisane, jak i różnego rodzaju grafiki (fotografie, szkice, obrazki) – te ostatnie stanowią szczególny walor obiektu. Są to dziełka autorstwa uznanych artystów wileńskich, w tym Jerzego Hoppena, Bronisława Jamontta, Michała Rouby, Heleny Schrammówny czy Mariana Słoneckiego.

publikacje

Wróć do listy

Dziennik: 30.06.1897–12.05.1899

Drugi zachowany tom dziennika Marceliny Kulikowskiej obejmuje lata 1897–1899. Notatki mają eklektyczny gatunkowo charakter. Są w nich brudnopisy planowanych utworów lub artykułów publicystycznych, datowane zapiski. Odnotowywane przy wpisach dziennych miejsca świadczą o licznych podróżach, które odbywała Kulikowska, związanych głównie z licznymi odczytami i wykładami, które wygłaszała. Dziennik otwiera notatka dotycząca równego podziału kapitału oraz zrównania kobiet i mężczyzn na polu potrzeb duchowych, zmysłowych czy ekonomicznych.

publikacje

Wróć do listy

Dziennik: 1.11.1925–1.09.1929

Zeszyt siedemnasty dziennika Romualdy Baudouin de Courtenay obejmuje okres od 1 listopada 1925 do 11 września 1929 r. Zapiski powstawały w Warszawie, Zakopanem, Janowie, Wilnie, Truskawcu, Jabłonnej i Poznaniu. Diarystka pisała bardzo rzadko, czasem z roczną przerwą. Była już zmęczona polityką i nieustannymi wojnami. 18 lipca 1926 r. zanotowała tylko jedno zdanie: „Znudziło mi się pisać, a tymczasem wiele znowu ogromnych wypadków…” (k. 15r). Natomiast 10 grudnia 1927 r.

publikacje

Wróć do listy

Dziennik: 4.11.1922–28.08.1923

Piętnasty zeszyt dziennika Romualdy Baudouin de Courtenay obejmuje okres od 4 listopada do 28 sierpnia 1923 r. 4 listopada autorka przebywała w Wilnie i zajmowała się wnukami. Córka Cezaria wraz z mężem wyjechała do Warszawy, gdzie miała odbyć się jej habilitacja – została docentką etnologii Uniwersytetu Warszawskiego. W Wilnie tymczasem kwitnie życie towarzyskie. Odbywają się uroczyste defilady z udziałem Józefa Piłsudskiego oraz jego wykłady na Uniwersytecie Wileńskim, w których autorka również uczestniczy. Jest pod wrażeniem Ostrej Bramy, pisze, że odczuwa cudowną moc obrazu.

publikacje

Wróć do listy

Dziennik: 6.02.1921–29.05.1922

Trzynasty zeszyt dziennika Romualdy Baudouin de Courtenay autorka zatytułowała jako „Pamiętnik dla rodziny r. 1921”, zapiski obejmują okres od 6 lutego 1921 do 29 maja 1922 r. Autorka dużo pracowała w tym okresie, dlatego pisała coraz rzadziej, czasami z miesięczną przerwą; w lutym 1921 r. podjęła się diariuszowania zaniechanego w październiku.

publikacje

Wróć do listy

Dziennik: 18.02.1919–5.01.1920

Jedenasty zeszyt dziennika Romualdy Baudouin de Courtenay obejmuje okres od 18 lutego 1919 do 5 stycznia 1920 r. Znajduje się tu wyjątkowo dużo informacji o rodzinie, znajomych i samej Warszawie, gdzie właśnie przebywa rodzina Baudouinów. Większość wiadomości o wydarzeniach wojennych, politycznych autorka zapisuje już nie na podstawie gazet czy pogłosek (jak to miało miejsce w poprzednich dziennikach), ale na podstawie rozmów ze znajomymi i różnego rodzaju spotkań (przemówień, rautów), w których sama uczestniczyła. 

publikacje

Wróć do listy

Pamiętnik z okresu drugiej wojny światowej [T. 3]

Trzeci tom pamiętników Ireny Stankiewiczowej rozpoczyna się od opisu pierwszych dni po wybuchu II wojny światowej. W tym czasie autorka jest m.in. zajęta poszukiwaniem mieszkania, które byłoby położone bliżej szkoły syna. Wspomina, że mieszkańcy Warszawy kopali schrony przeciwlotnicze w mieście. Przypomina o powszechnej radości na wieść o przystąpieniu Anglii i Francji do wojny. Notuje, że Armia Czerwona wkroczyła do Wilna 19 września 1939 r.

publikacje

Wróć do listy

Relacja z 1946 r.

Wspomnienia Elizy Bator dotyczą przesiedlenia w 1946 r. Rozpoczyna je opis dnia wyjazdu, kiedy 13-letnia autorka wraz z matką szykowały się do opuszczenia rodzinnego domu i Wilna. Bator opisuje przygotowania do podróży, refleksje towarzyszące wysiedleniu – smutek rozstania z bliskimi ludźmi i miejscami. Dokument zawiera również relację z podróży transportem na zachód: wymuszanie łapówek przez żołnierzy, incydenty w trakcie tułaczki, okoliczności dotarcia do Wrocławia oraz odniesienia do życia osobistego autorki.

Strony