publikacje

Wróć do listy

Relacja Laury Dientenfass

Laura Dientenfass opisała sytuację Żydów w krakowskim getcie: prześladowania, przesiedlenia, prace przymusowe, łapanki i egzekucje. Po akcji likwidacyjnej (marzec 1943) została wywieziona do obozu w Płaszowie. Wspomina o szczegółowych rewizjach osobistych Żydówek. Następnie przebywała w obozie pracy w Pionkach. Ukraiński strażnik pobił ją do nieprzytomności, gdy odkrył, że przemyca chleb. Potem trafiła do Auschwitz-Birkenau (lipiec 1944). Po dwóch dniach przeprowadzono selekcję i połowa więźniarek straciła życie. Pozostałe nosiły kamienie.

publikacje

Wróć do listy

Ostatnie dni w Ravensbrück

W kwietniu 1971 r. Maria Bortnowska spisała swoje wspomnienia dotyczące ostatnich kilku miesiący pobytu w obozie kobiecym w Ravensbrück i okoliczności jego opuszczenia. Swój tekst zatytułowała Ostatnie dni w Ravensbrück, chociaż w rzeczywistości obejmuje on okres od 28 kwietnia do 22 lipca 1945 roku, kiedy to podjęto działania zmierzające do zamknięcia, a następnie likwidacji obozu. Tekst powstał w niespełna rok przed jej śmiercią i w 26 lat po opisanych wypadkach.

publikacje

Wróć do listy

Życiorys z obozów

Relacja dotyczy pobytu autorki w obozie koncentracyjnym na Majdanku, obejmuje okres od 25 lutego 1943 do wiosny 1944 r. Tekst spisany został bardzo prostym językiem. Strzyżanowska rozpoczyna swoją relację od wydarzeń z początku wojny. Pracowała wówczas jako szmuglerka i przywoziła do Warszawy produkty spożywcze ze wsi. W wyniku donosu znajomej, u której się zatrzymywała, trafiła do aresztu. Stamtąd była kilkakrotnie przenoszona, aż pod koniec lutego 1943 r. przetransportowano ją na Majdanek.

publikacje

Wróć do listy

List Janiny Zawilańskiej do Dyrekcji Muzeum KL Lublin

List Janiny Zawilskiej zawiera fragmenty jej wspomnień z pobytu w obozie koncentracyjnym na Majdanku. Autorka wbrew swojej woli została wyznaczona do funkcji komendantki transportu ewakuacyjnego do Ravensbrück. Jednym z jej zadań było zebranie drobnego bagażu do rewizji, a później rozdanie go właścicielkom. Akcja ta zakończyła się niepowodzeniem z powodu braku czasu i chaosu panującego w grupie więźniarek. Transport trwał 4–6 dni.

publikacje

Wróć do listy

Szpitale w kobiecych obozach koncentracyjnych

Tekst odczytu wygłoszonego przez Stefanię Perzanowską, poświęcony organizacji i funkcjonowaniu szpitali w obozach koncentracyjnych, w których przebywała autorka. W pierwszej części Perzanowska opisuje początek funkcjonowania szpitala oraz samo staranie o jego utworzenie. Mimo że władze zgodziły się na otwarcie szpitala, nie okazywały zainteresowania, w jakich warunkach działał. Po pewnym czasie dzięki staraniom Perzanowskiej, która tą jednostką kierowała, udało się uzyskać osobny blok, nazywany od tamtej pory rewirem.

publikacje

Wróć do listy

Nasze kontakty z PCK oraz inne artykuły. Szpital kobiecy

Zbiór artykułów autobiograficznych Stefanii Perzanowskiej z lat 1960–1973. Tekst niepublikowanego wystąpienia Rozmiary i istota przemian w psychice kobiet w obozach koncentracyjnych Perzanowska poświęca funkcjonowaniu kobiet w obozie koncentracyjnym, identyfikując to doświadczenie jako niekobiece, wręcz antykobiece; charakteryzuje typy więźniarek na Majdanku.

publikacje

Wróć do listy

Dlaczego?!

Autorka rozpoczyna od wspomnienia transportu do obozu. Na Majdanek trafiła z Pawiaka wraz z grupą „małolatek”, jak nazywano polskie więźniarki Pawiaka w wieku od trzynastu do osiemnastu lat. Danuta Brzosko-Mędryk była jedną z ostatnich wyprowadzanych z więzienia osób, więc ulokowano ją w ostatnim, mieszanym wagonie. Podczas transportu dowodzenie przejął jeden z więźniów, a w drodze kobiety zajmowały się mężczyznami, użyczając im własnych szalików i okryć.

publikacje

Wróć do listy

Cykl „Ludzie i uczucia”

Cykl „Ludzie i uczucia” jest częścią wspomnień Hanny Znatowicz z niewoli w obozie w Ravensbrück, stanowiący niejako uzupełnienie wcześniejszych utworów z tego okresu. Powstał w odpowiedzi na pytanie o to, czy w obozie istnieli „ludzcy” Niemcy. Na cykl składają się trzy opowiadania. Schwester Augusta i Adler przybliżają postaci pielęgniarki obozowej oraz esesmana. Pośród całej rzeszy pracujących w obozie byli oni jedynymi – zdaniem narratorki – którzy zasługiwali na miano ludzi.

publikacje

Wróć do listy

Nalot

Jedno z opowiadań składających się na wspomnienia Hanny Znatowicz z pobytu w obozie w Ravensbrück. Akcja rozgrywa się podczas jednego z wielu nalotów alianckich i ukazuje nastroje – zarówno Niemców, jak i więźniarek – pod koniec wojny. Pierwszoosobowy narrator przedstawia również obawy i nadzieje związane z kolejnymi atakami aliantów, chwile jedności i momenty rozłamu wśród więźniarek. Pojawia się tam m.in.

publikacje

Wróć do listy

Szwalnia

Akcja opowiadania toczy się w niemieckim obozie koncentracyjnym w Ravensbrück w 1945 r., w okresie Wielkiego Postu, przedstawia historię jednego dnia pracy więźniarek w szwalni. Bezosobowa narracja obrazuje codzienność obozową pod koniec wojny – przerywane wspólnymi modlitwami rozmowy kobiet podczas pracy obejmują przeróżne tematy: od doszukiwania się w snach oznak nadchodzącego oswobodzenia poprzez wymianę przepisów kulinarnych z powodu zbliżającej się Wielkanocy, po wspomnienia i dyskusje literackie.

Strony