publikacje

Wróć do listy

Karol Hoffman, Klementyna z Tańskich Hoffmanowa do Krystyna Lach Szyrmy, Józefy Lach Szyrmy, 21.08.1832

Opisywany list pochodzi przede wszystkim od Karola Hoffmana, zawiera jednak dopisek jego żony Klementyny Hoffmanowej. W dużej mierze ma charakter informacyjny. Hoffman pisze, że po kilkutygodniowej podróży przyjechali wraz z żoną do Paryża, gdzie wynajęli na miesiąc mieszkanie. Zauważa, że mogą żyć w Paryżu równie tanio jak w Dreźnie. Nadmienia, że nie kontaktował się z odbiorcami od czasu pobytu w Lipsku, ale chciałby wznowić stosunki. Wyraża nadzieję, że opisywany list zapoczątkuje dalszą korespondencję i że spodziewa się dłuższej odpowiedzi.

publikacje

Wróć do listy

Coś niecoś z mojego filmu. Wspomnienia

Maria Skrochowska przed wojną autorka prowadziła dzienniki i zapiski, które uległy zupełnemu zniszczeniu w powstaniu warszawskim. Została zachęcona przez znajomego, którego nazwiska nie wymienia, do spisania wspomnień. Zajęła się tym po zakończeniu II wojny światowej. Wspomnienia rozpoczynają się podaniem okoliczności podjęcia pracy sekretarki u ociemniałej Elisabeth Paris: znajoma matki szukała kogoś odpowiedniego dla francuskiej pisarki i tłumaczki i zaproponowała zajęcie Marii Skrochowskiej.

publikacje

Wróć do listy

Spuścizna

We wspomnieniach Trzaskowska opisuje swoje dzieciństwo na Kresach, zajęcia i zabawy (czynnością często przez nią wykonywaną jest przeglądanie zdjęć zesłanych na Syberię powstańców 1863 r., co kształtuje jej wrażliwość patriotyczną i historyczną), życie codzienne w dworze, służbę, kreśli sylwetki członków rodziny (ojca, ciotki – Anieli Ściłłównej), opowiada historię dworu.

publikacje

Wróć do listy

W pracy dał Bóg przebyć

Napisany na malutkiej karteczce liścik do Mistrza Andrzeja Towiańskiego przekazany zapewne w czasie pobytu w jego domu, w Zurychy List zawiera pisane w patetycznym i egzaltowanym stylu podziękowanie za udzielone nauki, wraz z obietnicą stosowania się do nich. Autorka pisze także o pracy duchowej odbytej po niedawnej chorobie. Prosi także o ponowne spotkanie, potrzebne dla „gruntownego poznania i rozwinięcia tych materi”.

publikacje

Wróć do listy

Po tem ciężkim upadku

W liście autorka przyznaje się do „ciężkiego upadku dzisiejszego" i deklaruje, że wzięła się do pracy nad sobą, aby wyrugować zadawnione przyczyny swojego niestosownego zachowania wobec Mistrza [Andrzeja Towiańskiego] lub Koła Sprawy Bożej (nie dowiadujemy się na czym to uchybienie polegało). Prosi adresatkę o wsparcie w tej pracy. Wyznaje, że czuje się niegodna uczestniczenia w dalszych spotkaniach, a nawet wysłuchania przez siostrę Karolinę, dopóki nie zadośćuczyni swojemu zachowaniu. Prosi jednak ją i siostrę Annę o wyznaczenie spotkania w celu rozmowy.

publikacje

Wróć do listy

Dziennik: 28.10.1909– 14.01.1910 (tom 66)

Dziennik prowadzony od 28.10.1909 do 14.01.1910, opatrzony przez autorkę numerem 66.

Tom obejmuje pobyt Kieniewiczowej w Wiesbaden, następnie pobyt z mężem w Paryżu,powrót przez Warszawę, w której małżonkowie spędzają część grudnia, oraz czas święteczny po powrocie do domu na Polesiu.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia Antoniny Górskiej (zeszyt 9)

Po śmierci męża Antonina Górska oddała się całkowicie wychowaniu synów. Stwierdza, że miłość macierzyńska jest najwyższą formą uczuć – wymaga wyzbycia się egoizmu i oczekiwań wobec dzieci, które dorastają i potem same kierują swoim życiem. Autorka wspomina, że w zakresie wychowania dzieci dużo nauczyła się od Stefanii Marciszewskiej, która prowadziła ochronki (przedszkola) w Warszawie i na wsi. Nazywa ją geniuszem pedagogicznym. Marciszewska uświadomiła jej, że należy szanować wewnętrzną wolność dziecka.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia Antoniny Górskiej (zeszyt 4)

Antonina Górska wspomina kilkuletni pobyt z mężem w Paryżu. Sporo miejsca zajmują opisy miasta, które zachwyciło autorkę. Odnotowuje wydarzenia z tamtych lat – pożar w maju 1897 r. na Bazar de la Charité, podczas którego zginęło ponad sto osób, sprawę Dreyfusa, która wzbudziła skrajne emocje: „Był to początek dla innych zamąceń we Francji, zaraz w latach następnych [...]”. Stwierdza również, że w Paryżu wyczuwało się wyraźny rozłam między wiarą i nauką, spowodowany ważnymi odkryciami przyrodniczymi. Autorka szczegółowo pisze o życiu kulturalnym miasta, spektaklach teatralnych i wystawach.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia Antoniny Górskiej (zeszyt 3)

„Nad Marylką i nade mną zawisł ówczesny los panien z naszej sfery czekających na wydanie za mąż” – zanotowała Antonina Górska w trzeciej części pamiętnika. – „Dzisiejsze panny nie zdają sobie sprawy, jakie są szczęśliwe, że uzyskały wolność, że zanim zapragną męża i rodziny, mogą ułożyć sobie życie, jak chcą – mogą się kształcić i oddawać pracy zawodowej”. Siostra autorki chciała studiować malarstwo, Antonina planowała wyjechać do Anglii, aby uczyć się tam języka. Ich opiekunowie nie wyrazili na to zgody i dopilnowali, żeby młode kobiety nie wyemancypowały się.

publikacje

Wróć do listy

Dziennik i notatnik Antoniny Machczyńskiej z lat 1860–1864

Przygotowywana w 1860 r. przez Antoninę Machczyńską praca poświęcona polskiej historii spotkała się – jak odnotowuje diarystka – z pewnym powątpiewaniem Adama Jerzego Czartoryskiego, który stwierdził: „Nie wiem… nie widziałem jeszcze nigdy historii pisanej przez kobietę… Praca niesłychana, ale próbuj” (k. 4r).  Dziennik ten był dla diarystki formą motywowania się do pracy, do samodoskonalenia, do rozwijania się w zawodzie nauczycielki.

Strony