publikacje

Wróć do listy

Dziennik: 1974–1975

Siódmy tom dzienników Wandy Nadzinowej poświęcony jest przede wszystkim sprawom osobistym – jej codziennej egzystencji i kontaktom z synem. Regularnie w dzienniku powraca temat Jacka, syna autorki, z którym Wanda stara się naprawić nadszarpnięte w poprzednich miesiącach kontakty, licząc, że zdoła jeszcze zmienić nastawienie syna do życia, świata, a przede wszystkim – do jej własnej osoby: „Muszę wybrać jakieś rozsądne postępowanie w stosunku do Jacka. On może mnie i kocha, ale zupełnie nie liczy się ze mną jako z człowiekiem.

publikacje

Wróć do listy

Na wolności. Zeszyt 2

Jednym z pierwszych tematów, otwierających dziennik, jest praca zawodowa Agnieszki Osieckiej. Nie ze wszystkiego jest zadowolona, wprost krytykuje niektóre efekty, wyrzucając sobie zbyt małe zaangażowanie w projekty: „Znów dwa dni w Gdyni. Pojechaliśmy na gotowe Jabłonie (…). No, niestety, niepysznie to przedstawienie wypadło. Mimo dobrej woli aktorów, kupy włożonej pracy itd. zionęło prowincją, wodewilem, biednym cyrkiem (…). Poza tym brzydkie stroje, brzydkie kobiety. Żal i wstyd, bo przecież za to wszystko współodpowiadam” (s.

publikacje

Wróć do listy

Samo życie 1

Pierwszy z trzech tomów dziennika anonimowej żony alkoholika, przez wiele lat maltretowanej przez męża, niemającej jednak odwagi od niego odejść. Niemal na każdej karcie dziennika pojawiają się opisy przemocy domowej i znęcania nad rodziną: „Wywiązała się bójka. Uderzyłam go filiżanką, rozcięłam mu głowę. Tak nie chciałam, ale stało się, a on uderzył mnie parę razy, aż mnie posinił. Uciekałam, coby ten siłacz mnie więcej poturbował. Dzieci krzyczały. Widząc, że mu krew cieknie, Wandzi powiedziałam, że ma bandaż przynieść, i mówię: daj mi, umyję.

publikacje

Wróć do listy

Wspomnienia Zofii Szymczyk z Sierpnia ‘80

Zofia Szymczyk w ostatnich dniach sierpnia 1980 r. (29–31 sierpnia) była na wczasach w Orłowie; spotkała się ze strajkującym stoczniowcem. Odczuła ogromną radość, kiedy ogłoszono porozumienia i koniec strajku.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Ewy Trzeckiej dotycząca jej losów w latach 1944–1945

Relacja Ewy Trzeckiej rozpoczyna się opisem wyjazdu z Polski w lipcu 1944 r. i dotyczy jej losów do momentu wyzwolenia niecały rok później. Trzecka opisuje m.in. trasę, którą przebyła razem ze szpitalem niemieckim, gdzie pracowała jej siostra – najpierw półroczny przejazd przez Polskę, który dobrze wspominała. W dokumencie brak zapisków dotyczących przymusowej pracy autorki, gdyż szczęśliwie – dzięki zbiegowi okoliczności i czasu – udało się jej uniknąć tego losu. Autorka kończy swój przekaz wzmianką o ówczesnym miejscu pobytu – Lubece.

publikacje

Wróć do listy

Trzy etapy. Wspomnienia nauczycielki z lat 1949–1956

Praca Marii Krzyszkowskiej-Piwowarskiej została nadesłana na konkurs dotyczący wspomnień nauczycieli uczących w pierwszych powojennych latach. Autorka opisała swoją pracę zawodową w latach 1945–1956 oraz swoje losy i przeżycia w tym okresie. Piwowarska wspomniała także o swojej pracy zawodowej i życiu osobistym z czasów spoza narzuconego przedziału: w okresie przed II wojną światową i podczas okupacji; całość wspomnień obejmuje trzy etapy: okres przedwojenny, okupację i lata powojenne. Absolwentka Seminarium Nauczycielskiego w Piotrkowie Trybunalskim, zaczęła pracę w szkole wiejskiej.

publikacje

Wróć do listy

Moje spostrzeżenia przedsierpniowe w Gdyni 1980 r.

Krótkie wspomnienie Heleny Raj sprzed wydarzeń sierpniowych z pobytu w stoczni w Gdyni, w lipcu 1980 r.  Autorka opisuje swoje wrażenia z dziwnie cichej, smutnej stoczni i nienormalny spokój panujący w zakładach – pomimo godzin pracy i dni roboczych.

publikacje

Wróć do listy

Halina Martin do Wandy Lesisz, 3.05.2004

List do Wandy Lesisz, żony Tadeusza Lesisza. Martin była pod wrażeniem opowiadań męża Wandy pt. Od deski do deski, które ukazały się w prasie. Autorka obiecała Lesisz opisać jej swoje wspomnienia z dzieciństwa. Przytoczyła wydarzenia, gdy w okresie międzywojennym mieszkała z matką w Gdyni. Opisała podróż pociągiem do Pucka, w którym stacjonował eszelon wojskowy. Podróżowały z żołnierzami jako rodzina wojskowa. Po drodze zostały zatrzymane na granicy przez Niemców. Na pomoc przyszli Anglicy, którzy stacjonowali wówczas w Wolnym Mieście Gdańsku.

publikacje

Wróć do listy

Historia jednego życia 1939–1945

Zofia Polanowska opisuje swoje pobyty w obozach pracy przymusowej podczas II wojny światowej i przeżycia z tym związane. Wspomnienia są próbą autobiografii; stanowią część dziejów pokolenia wojennego. Pośrednim celem jej tekstu było ujawnienie i upowszechnienie wiedzy o łódzkim obozie pracy, w którym przebywała. Dzięki informacjom Polanowskiej Instytut Pamięci Narodowej zweryfikował zgromadzoną dokumentację, ustalając, że w tym obozie działała szkoła z internatem.