publikacje

Wróć do listy

Mój pamiętnik mojego przeżycia

Helena Haręza opisuje losy swojej rodziny. Mieszkają na Podbeskidziu, w dużej wsi Rycerka Górna, w dawnym województwie bielsko-bialskim. Autorka opowiada o powstaniu wsi i dziejach okolicznych miejscowości. Nawiązuje do dzisiejszych czasów, pisząc, że dużo młodych emigruje. Wieś była pod zaborem austriackim. Ojciec został wcielony do wojska austriackiego i walczył na froncie włoskim. Według jego przekazu w tym samym czasie Adolf Hitler był w drugiej kompanii w tym samym batalionie w stopniu kaprala. Dalej autorka pisze o planie Hitlera podboju Europy, o pakcie Ribbentrop–Mołotow.

publikacje

Wróć do listy

Relacja [Pani Janiny Gizickiej córki Józefa, ur. 4 kwietnia 1924 r. w Rytrze i zamieszkałej w Rytrze 192, woj. nowosądeckie]

W dokumencie autorka opisuje wydarzenia związane z zabójstwami Polaków popełnianymi przez Ukraińców zamieszkujących okolice Brzeżan (woj. tarnopolskie). Jak wspomina, w 1939 r. mieszkała z rodzicami i dwoma braćmi w Bielsku. Jej ojciec był zawodowym wojskowym w stopniu chorążego. Pełnił służbę w miejscowym 21 Pułku Artylerii Lekkiej. Tuż przed wybuchem wojny jej matka wraz z dziećmi (z innymi polskimi rodzinami) została ewakuowana z Bielska w obawie przed napaścią Niemców. W ten sposób rodzina znalazła się w Brzeżanach.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Rity Rek

Relacja obejmuje wydarzenia z lat 1939-1945.

Relację rozpoczyna informacja o zniszczeniu synagog w Bielsku i Białej po wejściu hitlerowców. Autorka opisuje poszczególne represje spotykające Żydów bialskich.

Opisuje kolejne przesiedlenia i wyjątek, kiedy posiadając dokumenty o konieczności przesiedlenia Żydom można było jechać koleją.

Wraz z ojcem udaje się do Oświęcimia. Na tym relacja się urywa.

publikacje

Wróć do listy

Relacja Estery Szajn

Estera Szajn opisuje akcję likwidacyjną getta w Samborze (ob. Ukraina). Wspomnia o ściganiu ukrywających się Żydów i ich tragicznych losach. Wraz z rodzicami schowała się na terenie getta, potem została przekazana pod opiekę rodziny Kumernickich. Jej następną kryjówką (z powodu denuncjacji) była ziemianka w lesie. Po wojnie osiercocona autorka przebywała w Domu Dziecka w Bielsku-Białej.