Życka, Ludwika

Pisarka, poetka, nauczycielka. Pierwsze lata życia spędziła w majątku matki pod Wilnem, następnie przeniosła się do majątku ojca Życkiszki w powiecie rosieńskim na Żmudzi. W 1882 r. opuściła dom rodzinny i podjęła pracę nauczycielki domowej na Mińszczyźnie. Następnie wyruszyła w podróż w celu dalszego kształcenia pedagogicznego, przebywała m.in. w Rzymie i dłużej we Francji. Pisała do „Przyjaciela Dzieci” i „Tygodnika Mód i Powieści”. W 1902 r. zamieszkała w Wilnie, uczyła języka polskiego i historii Polski m.in. w ramach tajnego nauczania, przygotowywała uczennice rosyjskich gimnazjów do studiów w Krakowie i Wilnie. Współpracowała z Emmą Dmochowską w prowadzonych przez nią tajnych kompletach dla szwaczek. W tym okresie spędziła jedną zimę w Warszawie, poznała ówczesne działaczki feministyczne, m.in. Paulinę Kuczalską-Reinschmit i Sofię Perez Casanovę, poetkę, żonę Wincentego Lutosławskiego. W kolejnych latach pracowała dla odrodzonej prasy wileńskiej, m.in. „Kuriera Litewskiego” i „Zorzy Wileńskiej”. W latach 1913–1914 redagowała „Nasze Ognisko” – czasopismo poświęcone pracy kobiet ze środowisk ziemiańskich. Po I wojnie światowej przez trzy lata mieszkała w Wiłkomierzu, uczyła języka francuskiego w tamtejszym gimnazjum litewskim. Została wydalona z miasteczka, gdy podpisała się pod prośbą lokalnego środowiska polskiego o otwarcie polskiej szkoły. Powróciła do Wilna, uczyła języka polskiego w gimnazjum im. Adama Mickiewicza. Przyjaźniła się z Marią Konopnicką i Elizą Orzeszkową, z którymi prowadziła korespondencję; w ostatnim okresie życia Orzeszkowej przebywała z nią w Grodnie. Autorka nowel i powieści, m.in. Odrzuconej (druk w „Naszym Ognisku”), Cichego bohatera (Warszawa 1921), Tych dwóch (Wilno 1924).