Odyniec, Maria

Urodziła się 2 listopada 1914 r. w Bochni. Jej matka zajmowała się domem, ojciec był inżynierem górnictwa naftowego (w latach 1919-1934 dyrektorem Towarzystwa dla Przedsiębiorstw Górniczych). W 1922 r. rozpoczęła naukę w szkole powszechnej Towarzystwa Szkoły Ludowej. W latach 1924-1933 uczęszczała do prywatnej szkoły prowadzonej przez urszulanki. Należała do Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, pobierała lekcje baletu, uczyła się języków angielskiego, francuskiego i niemieckiego. W 1933 rozpoczęła studia na Wydziale Filozofii Uniwersytetu Jagiellońskiego, należała do Związku Akademickiego Młodzież Wszechpolska. Dyplom otrzymała w 1938 r., uzyskała też uprawnienia nauczycielki historii. Przed wybuchem II wojny światowej poślubiła Tadeusza Szefera, przeniosła się do Gdyni, gdzie jej mąż otrzymał pracę w Referacie Morskim Izby Przemysłowo-Handlowej. Szefer został powołany do wojska, a 27 września 1939 dostał się do niewoli. Trafił do obozu w Starobielsku, zginął w Charkowie wiosną 1940 r. Maria wyjechała do Krakowa. Od jesieni 1939 r. związała się ze Stronnictwem Narodowym. W latach 1940-1944 prowadziła tajne nauczanie w Bochni, działała w konspiracji. Od 1943 była związana z Narodową Organizacją Wojskową Kobiet (dział kulturalno-oświatowy). W maju 1945 r. wróciła do Gdyni. W latach 1945-1949 uczyła w żeńskim liceum urszulanek, a także w wieczorowym gimnazjum i liceum Organizacji Młodzieży Towarzystwa Uniwersytetu Robotniczego (1945-1947) oraz w szkole powszechnej w Pucku (1947-1948). W 1948 r. wyszła za mąż za Edmunda Odyńca, adwokata. W 1951 pod zarzutem „fałszowania historii” (rozmawiała z uczniami m.in. o Katyniu i Armii Krajowej) została aresztowana przez Urząd Bezpieczeństwa. Do kwietnia 1954 przebywała w więzieniach w Gdańsku, Grudziądzu, Brzegu nad Odrą i Kluczborku. Utraciła prawo do wykonywania zawodu. W latach 1955-1957 pracowała w Bibliotece PAN w Gdańsku. Po rehabilitacji w 1957 r. ponownie podjęła pracę nauczycielki. Przeszła na emeryturę w 1970. Opublikowała powieści Dom pod Campi (1990), Między zmierzchem a świtem (1992) Samotność i morze (2002), zbiory opowiadań, m.in. Dzieci zawieszenia broni (1996), wspomnienia z lat szkolnych Pod znakiem gęsi (1998) i okresu więzienia Cela nr 32 (1990), a także Organy oliwskie (1958) i monografię Gdynia w prasie niemieckiej Wolnego Miasta Gdańska 1920–1939 (1983). Pisała wiersze, artykuły i felietony. Przez większość życia prowadziła dziennik.